شناسایی گروه گونه های اکولوژیک و عوامل محیطی موثر بر آنها

شناخت گروه گونههای اکولوژیک گیاهی و مطالعه روابط بین پوشش گیاهی با عوامل محیطی با هدف اعمال مدیریت منطبق با شرایط اکولوژیک در منطقه سرخ ده سمنان صورت گرفت. پس از شناسایی فلور منطقه، نمونهبرداری از پوشش گیاهی در ۲۳۰ پلات و به روش طبقهبندی تصادفی مساوی و نمونهبرداری از خاک در عمق ۰- ۱۵ سانتی متری انجام شد. با روی همگذاری نقشه نقاط نمونهبرداری با نقشه های شیب، جهت و ارتفاع و نقشههای عوامل اقلیمی، اطلاعات مورد نیاز توپوگرافیکی و اقلیمی استخراج شد. پوشش گیاهی با استفاده از تجزیه وتحلیل خوشهای در نرم افزار PC-ORD طبقهبندی و ۱۵ زیراجتماع گیاهی تشخیص داده شد. برخی از خصوصیات خاک (هدایت الکتریکی، اسیدیته، آهک، کربن آلی، فسفر، پتاسیم، ازت، درصد ماسه، درصد سیلت و درصد رس)، عوامل اقلیمی (متوسط بارندگی سالانه، متوسط دمای سالانه و متوسط رطوبت نسبی سالانه) و توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع) به عنوان عوامل محیطی مورد بررسی قرار گرفتند. اثر عوامل محیطی بر طبقات مختلف پوشش گیاهی با استفاده از تجزیه وتحلیل واریانس یکطرفه با تکرار نامساوی تعیین شد. مقایسه میانگین عوامل محیطی که بر ۱۵ طبقه پوشش گیاهی تاثیرگذار شدند، به روش دانکن در نرم افزار spss نسخه ۱۶ انجام گرفت. نتایج نشان داد که تمامی عوامل محیطی مورد مطالعه شامل عوامل خاکی، عوامل اقلیمی و عوامل توپوگرافی به استثنای درصد رطوبت اشباع خاک اثر معنیدار بر طبقات گیاهی داشتند (۰۵/۰ >) و به طور کلی عوامل محیطی مورد مطالعه نقش عمدهای در تعیین گروه گونههای اکولوژیک منطقه داشتند.

Keywords:

تجزیه وتحلیل خوشه‎ای , تجزیه وتحلیل واریانس , عوامل محیطی , گروه اکولوژیک گیاهی , مراتع سرخ ده