بررسی غلظت و منشا آلاینده های فلزی در رسوبات خور موسی، خلیج فارس

خور ماهشهر در ۶۵ کیلومتری مدخل ورودی خور موسی واقع در خلیج فارس قرار دارد. به واسطه حساسیت خلیج فارس و تاثیرات منفی و مخربی که این منطقه به دلیل وجود صنایع پتروشیمی واقع در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر متحمل می شود، مطالعه حاضر در تیرماه ۱۳۹۱ در خور ماهشهر واقع در شمال غرب خلیج فارس صورت گرفت. ۱۶ نمونه سطحی رسوب به وسیله نمونه گیر پترسون جمع آوری شد . غلظت و منشا آلاینده های فلزی (Zn، Sr، Ni، Mn، Cu، Cr، Co، Ba، As و Al) در رسوبات از طریق ICP-AES تعیین شد . هدف اصلی از انجام این تحقیق پایش زیست محیطی فلزات در رسوبات خور ماهشهر به منظور ارتقای کیفیت محیط زیست منطقه است. در همین راستا کمی سازی شدت آلودگی در رسوبات با استفاده از شاخص های EF، Igeo، IPOLL و m–ERM–Q صورت گرفت. از دیگر اهداف این مطالعه جداکردن بخش انسان ساخت از طبیعی و مشخص کردن منشا عناصر است. در این تحقیق از روش آزمایشگاهی تفکیک شیمیایی یک مرحله ای استفاده شد ه است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که شاخص تجمع زیستی (Igeo) در حالت کلی بیانگر آلودگی کمی است با این حال فاکتور تجمع (EF) و شاخص آلودگی (Ipoll) برای فلزات آلودگی به نسبت بالایی را نمایش می دهد. میانگین مقادیر EF برای هر یک از فلزات بین محدوده تجمع کم تا بسیار زیاد قرار دارد. بر اساس شاخص m–ERM–Q همه نمونه های رسوبی ۳۰ درصد احتمال سمیت دارند. نتایج آنالیز خوشه ای بیانگر این بود که Cr در نمونه های رسوب دارای منشا نفتی است.

Keywords:

chemical partitioning , Cluster Analysis , metal pollution , Persian Gulf sediment contamination