تجلی حکمت هنر اسلامی در تزیینات خانه تاریخی حاج آقا علی قاسم آباد رفسنجان (مطالعه موردی اصل وحدت در کثرت)

خانه های تاریخی گنجینه های ارزشمندی هستند که بخش مهمی از بافت شهری را تشکیل داده و نشانگر هویت، شیوه تفکر و زیست مردم می باشند. خانه حاج آقاعلی واقع در قاسم آباد رفسنجان از آثار تاریخی شاخص معماری ایران است که قدمت آن به روزگار قاجار باز می گردد. تامل در شیوه طراحی و تزیینات این بنا، حاکی از کاربرد اصول خاصی در زینت گری است که منطبق با فرهنگ ایرانی- اسلامی می باشد. کاربرد اصل حکمی وحدت در کثرت از جمله این اصول است. مهم ترین مسئله این پژوهش نشان دادن چگونگی کاربرد اصل وحدت در کثرت در این عمارت تاریخی است. روش کار در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. اطلاعات گردآوری شده بر مبنای مهم ترین مولفه های تعیین شده در بخش مبانی نظری در سه بخش کلی: هندسه و تناسب، توازن و نور دسته-بندی گردیده و تحلیل آثار بر این مبنا انجام گرفته است. نتیجه این بررسی حکایت از آن دارد که: عناصر وحدت بخش در تزیینات این بنا با تمرکز بر هندسه در تشکیل ساختارهای منظم سامان یافته اند. ریتم و توازن که حاصل تکرار منظم نقش ها است، از دیگر عوامل وحدت بخش در تزیینات این عمارت می باشد. افزون بر آن، حضور نور و سایه در بخش های مختلف عمارت، نقش مهمی در ایجاد وحدت در خانه حاج آقاعلی ایفا کرده که منطبق با حکمت هنر اسلامی است.

Keywords:

خانه حاج علی آقا , تزیینات , حکمت هنر اسلامی , وحدت در کثرت