زمین شیمی مگنتیت رهیافتی برای تعیین شرایط فیزیکوشیمیایی تشکیل اسکارن آهن علم‎کندی، غرب ماهنشان، استان زنجان

اسکارن علم‎کندی در محل تماس استوک گرانودیوریتی با آهک و دولومیت‎های سازند سلطانیه و با جایگزینی سیلیکات آهکی بدون آب مرحله پیشرونده اسکارنی (گارنت، دیوپسید، ولاستونیت) با مجموعه کانی­های سیلیکات های آبدار (سرپانتین، اپیدوت، ترمولیت-اکتینولیت) بهمراه کوارتز و کلسیت پدید آمده است. این رویداد باعث ایجاد عدسی­های مگنتیتی (±هماتیتی و پیریتی) با بافت توده ای، نواری، دانه پراکنده و رگه ای در لبه توده­ی نفوذی و پهنه برخورد شده است. براساس یافته­های این پژوهش؛ زمین­شیمی عناصر کمیاب مگنتیت، در اثر مراحل پیشرونده و پسرونده اسکارن­زایی و ترکیب سنگ دیواره، متغیر است ولی بخوبی با شاخص­های تشکیل مگنتیت در محیط اسکارن (منیزیمی) همخوانی دارد. از جمله آن شاخص­ها می­توان به ۱) غلظت بالای Mg  (۱ تا ۱/۵ درصد وزنی)، مقادیر پایین Cr (کمتر از ppm ۱۰) و Ti (کمتر از ۰۱/۰ درصد) و مقدار ناچیز عناصر ناسازگار چون Ag (کمتر از ppm ۵/۱)، Rb (کمتر از ppm ۱)، Sb (کمتر از ppm ۱) و Na (کمتر از ۱/۰ درصد) در مگنتیت و ۲) همبستگی مثبت معنی­دار بین Ti و V و موقعیت نمونه­ها در نمودارهای Ti+V نسبت به Ca+Al+Mn و Ni/(Cr+Mn)  اشاره کرد. مگنتیت­های رگچه­ای دما بالای مرحله پیشرونده، کبالت بیشتری نسبت به مگنتیت­های جانشینی همزمان با ته­نشینی سولفیدها (مرحله پسرونده) دارند و این نشان می­دهد که در سامانه اسکارنی علم کندی، تغلیظ کبالت در مگنتیت در کنترل فراوانی نهشت کانی­های سولفیدی است.    

Keywords:

اسکارن آهن , پیشرونده , پسرونده , زمین شیمی مگنتیت , علم کندی.