بررسی و تحلیلی بر ارکان و مجازات جرم هرزه نگاری در حقوق ایران

هرزه نگاری به معنی ارائه ی صحنه های آشکار جنسی در یک اثر ادبی یا هنری، پدیده ای است که به لحاظپیامدهای مخرب بیشمار بر عفت و اخلاق عمومی و فردی و نیز کانون خانواده، در قوانین بسیاری ازکشورها جرم انگاری شده است. در حقوق کیفری ایران نیز برخی رفتارهای مرتبط با هرزه نگاری، درصورت جمع سایر شرایط مربوط به مرتکب، بزهدیده، دریافت کننده ی آثار، موضوع جرم، وسیله ی ارتکابو نیز در فرض وجود عنصر روانی لازم، جرم انگاری شده است؛ مشروط بر اینکه اعمال مذکور برای مقاصدعلمی یا هر مصلحت عقلایی دیگری انجام نشده باشند. عمده مجازات هایی که برای این جرایم در نظرگرفته شده، عبارتاند از شلاق، حبس، جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی؛ اما در برخی مواردقانون گذار به قضات این اختیار را داده است که عمل مرتکب را از مصادیق افساد فیالارض تلقی کرده وحکم به اعدام صادر نمایند. قانون مجازات اسلامی که به عنوان قانون عام در حقوق کیفری ایران مطرحاست در قسمت آتی از نظر شناسایی موارد مرتبط با هرزه نگاری مورد بررسی قرار گفته است. هرچندکهشاید بتوان بسیاری از مواد این قانون را به ظاهرمرتبط با هرزه نگاری دانست ولی چنانکه اشاره شد تلاششده است مشخص ترین و مستقیم ترین موارد مرتبط با هرزه نگاری در این قسمت مورد بررسی قرار گیرد لذا مواد ۶۳۹ و ۶۴۰ قانون مذبور از جهت استخراج عناوین مجرمانه و بررسی عناصر جرایم موردنظر قرار گرفته است و در برخی موارد نمونه پرونده های موجود در محاکم در خصوص این عناوینمجرمانه مورد اشاره قرار گرفته است. سیاست فیلترینگ، نخستین اقدام مقابله ای برای جلوگیری ازمصرف محتوای هرزه نگارانه در ایران بود. در نخستین مصوبه قانونی درباره اینترنت که در سال ۱۳۸۱ درشورای عالی انقلاب فرهنگی و با عنوان مقررات و ضوابط شبکه های اطلاع رسانی رایانه ای تصویب شد،ارایه دهندگان اینترنت موظف شدند سیستم پالایش (فیلترینگ) مناسبی به منظور ممانعت از دسترسیبه پایگاه های ممنوع اخلاقی و سیاسی را فراهم آورند. این سیاست در سال های بعد با جدیت تمام پیگیریشد، بطوری که زمانی مدیر کل مدیریت و پشتیبانی فنی شبکه شرکت فناوری اطلاعات، از فیلترینگ بیشاز ۱۰ میلیون سایت اینترنتی توسط مراجع ذی صلاح خبر داد. به گفته این مقام مسیول، بیش از ۹۰درصد سایت های فیلتر شده، غیر اخلاقی بوده اند. در حال حاضر ایران از جمله کشورهایی است کهبیشترین و گسترده ترین میزان فیلترینگ اینترنتی را انجام می دهد و این محدودیت در مورد محتواهایسیاسی، اجتماعی، مخرب و ابزارهای اینترنتی اعمال می شود.

Keywords:

هرزه نگاری , مبتذل , مستهجن , منافی اخلاق عمومی , حقوق کیفری