بهینه سازی فرآیند استخراج ترکیبات زیست فعال از عصاره میوه ولیک سیاه (Crataegus elbursensis) با روش سطح پاسخ

میوه ولیک سیاه منبع سرشاری از آنتی اکسیدان های طبیعی به ویژه فلاوونوئیدها و آنتوسیانین هاست که اثرهای سلامت بخش به ویژه در پیشگیری از بیماری های قلبی – عروقی دارد. در این تحقیق، اثر دما و زمان استخراج با فرآیند فراصوت بر راندمان استخراج، قدرت ترکیبات آنتی اکسیدانی و میزان کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره میوه ولیک سیاه بررسی شده ­است.عصاره در دماهای متفاوت (۴۵، ۵۵ و ۶۵ درجه سلسیوس) و زمان های مختلف (۱۰، ۲۰ و ۳۰  دقیقه) با کمک فراصوت در نسبت ثابت نمونه به  حلال (۱ به ۸) و شدت ثابت امواج فراصوت (۳۵ کیلوهرتز) استخراج شد. میزان کلترکیبات فنولی و آنتوسیانینی عصاره به روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها با استفاده از دو روش بر مبنای درصد مهاررادیکال های آزاد (۲و ۲ دی فنیل - ۱- پیکریل هیدرازیلDPPH) بر حسب EC۵۰و قدرت احیاکنندگی یون های آهن سه ظرفیتی تعیین گردید.شرایط بهینه با هدف بیشینه سازی راندمان استخراج و مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی،قدرت مهار رادیکال آزاد DPPH و احیاکنندگی آهن عصاره تعیین شد. نتایج حاصل از آنالیز آماری نشان داد که در شرایط بهینه (مدت ۲۹.۸۴ دقیقه و دمای ۶۴.۵۸ درجه سلسیوس)، راندمان استخراج با ۱۴.۲۶ درصد، مقدار کل ترکیبات فنولی و آنتوسیانینی به ترتیب۱.۳۸ و۷.۳۵ میلی گرم بر میلی لیتر، ۰.۰۹۷=EC۵۰میلی گرم بر میلی لیتر و قدرت احیاکنندگی آهن۲۴۷.۳۱ میکرومول بر لیتر است. با توجه به مقدار بالای ترکیبات زیست­ فعال موجود در عصاره ولیک سیاه می توان به عصاره این میوه به عنوان یک افزودنی طبیعی و عملگر برای کاربرد در مواد غذایی توجه کرد.