تدوین برنامه واکنش به شرایط اضطراری در آزمایشگاه عوامل زیان آور محیط کار دانشکده بهداشت دامغان

مقدمه و هدف: هرساله شرایط اضطراری باعث وارد آمدن خسارات و مرگ بسیاری از افراد می شود. بهترین راه حفاظت از کارکنان و محیط های کاریایجاد امادگی برای وقایع غیرمنتظره وتدوین یک طرح واکنش اضطراری مناسب می باشد. یکی از مکانهایی که در هر سازمانی که به علت ماهیت خود،خطرات متعدد شیمیایی، فیزیکی و ایمنی در آن به وفور یافت می شود، آزمایشگاه است. در آزمایشگاه های آموزشی در گروه های بهداشت دانشکدهبهداشت، بخاطر کابردهای چندگانه این آزمایشگاه ها، بجز وجود دستگاه ها و وسایل آزمایشگاهی، معمولا در آنها مواد شیمیایی خطرناک نیز نگهداریمی شود. بنابراین خطراتی مانند ریسک های ایمنی بخاطر کار با تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی، ریسک های مواد شیمیایی وجود دارد. با توجه بهاهمیت کنترل مخاطرات در محیط های آموزشی- آزمایشگاهی، این مطالعه با هدف تدوین برنامه واکنش در شرایط اضطراری در یکی از آزمایشگاه هایدانشکده بهداشت دامغان برای ریسک های شیمیایی موجود د راین آزمایشگاه انجام شد.مواد و روش ها: با توجه به هدف مطالعه، ابتدا ریسک های شیمیایی موجود در این آزمایشگاه، بوسیله چک لیست های موجود و با کمک مصاحبه باکارشناس آزمایشگاه، مسئول آزمایشگاه مربوطه و مشاهده شناسایی شد. در مرحله بعد راههای مقابله و کنترل این ریسک ها تعیین شد.سپس بر نامهمقابله با شرایط اضطراری در اثر عدم کنترل این ریسک ها و وقوع حوادث بخاطر وجود این مخاطرات تدوین و پیشنهاد گردید.یافته ها: برای کنترل ریسک های شیمیایی، روش های حذف، جایگزینی، جداسازی، کنترل های مهندسی مانند نصب هود و همچنین کنترل هایمدیریتی و اجرایی مانند استفاده از تجهیزات حفاظت فردی،پایش سلامتی کارکنان، اقدامات واکنش اضطراری و آموزش با جزییاتی متناسب با محلاجرا پیشنهاد شد. فازهای چرخه مدیریت بلایا که برای این آزمایشگاه تهیه شد شامل فاز پیشگیری که شامل ارزیابی ریسک مواد شیمیایی موجود درآزمایشگاه، تهیه لیست ناسازگاری مواد شیمیایی بود. فاز بعدی، فاز آمادگی است که در آن تدوین مواردی مانند طرح ها و برنامه های کنترل ایمنی،آمادگی کارگاهی، تعیین مرکز کنترل اضطراری و کمیته شرایط اضطراری،ارتباط و هماهنگی با منابع خارجی و غیره انجام شد. در فاز دیگر، یعنیطراحی مانور، نمونه ا ی از مانوری که اجرای آن برای برای ازمایشگاه دانشکده بهداشت دامغان ضروری بود طراحی و پیشنهاد شد. در فاز بعدی، فازپاسخ،موارد لازم تهیه شد. همچنین نمونه ای از طرح تخلیه اضطراری در این آزمایشگاه بوسیله نویسندگان آماده شد. در فاز نهایی، فاز بازیابی نیزمواردی مانند؛ گزارش حادثه اضطراری، پاکسازی آزمایشگاه و غیره تدوین شد.نتیجه گیری: تدوین و اجرای برنامه واکنش در شرایط اضطراری، در محیط های پرخطر مانند آزمایشگاه ها مخصوصا آزمایشگاه هایی که در آنها موادشیمیایی خطرناک نگهداری و استفاده می شود، گام مهمی در کنترل و مقابله با حوادث احتمالی و به حداقل رساندن اثرات این حوادث در صورت وقوع است.

Keywords:

واکنش , شرایط اضطراری , آزمایشگاه , ریسک , مواد شیمیایی