جایگاه تحرک علمی فرامرزی و بین المللی در دانشگاه های منتخب ایران

حرکت به سمت دانشگاه نوآور و کارآفرین یکی از راهبردهای کلیدی برای ارتقای مسئولیت پذیری اجتماعی و پاسخگو کردن دانشگاه و تحقق اهداف تغییر اجتماعی و توسعه پایدار است و دانشگاه کارآفرین یکی از سناریوهای مهم برای مشارکت تاثیرگذار دانشگاه ها در فرایند توسعه محلی و ملی و حضور قدرتمند در میدان خلق و انتشار دانش جهانی است. به اشتباه، مفهومی که از دانشگاه نوآور و کارآفرین در محافل دانشگاهی برخی کشورها و ایران معرفی می شود، دانشگاه به مانند یک بنگاه، مشابه با موسسات خدماتی و شرکت های دانش بنیان است که صرفا بر کارآفرینی اقتصادی- فنی در سطح بنگاه تمرکز داشته و سایر کارکردها نظیر آموزش، پژوهش و تحرک بین المللی، اولویت چندانی ندارند. در این پژوهش که بر مبنای «چارچوب راهنمای دانشگاه نوآور و کارآفرین»، الگوی مشترک کمیسیون اروپایی و سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه، به روش آمیخته شامل تحلیل محتوا، مطالعه موردی و مصاحبه، باهدف ارزیابی وضعیت تحرکات علمی بین المللی در چهار دانشگاه ایرانی انجام شده، نشان می دهد فعالیت های بین المللی در دانشگاه کارآفرین می تواند دارای جایگاه ویژه ای فراتر از تحرکات بین المللی دانشگاه های نسل اول و دوم باشد. همچنین، در این مقاله با استناد به ارزیابی موقعیت چهار دانشگاه منتخب ایرانی نشان داده شده است که فعالیت های بین المللی دانشگاه ها به اندازه کافی نبوده و در فرایند گذار از دانشگاه آموزشی - پژوهشی به دانشگاه نوآور و کارآفرین، باید بیش ازپیش به تحرکات علمی بین المللی اهتمام شود. در این منظر، حرکت به سمت دانشگاه نوآور و کارآفرین بدون همراهی، هم آفرینی و هم افزایی فعالیت های علمی بین المللی و حضور موثر در جامعه جهانی، یک ایده و سناریوی ناتمام و ناقصی است.

Keywords:

Innovative and Entrepreneurial University , Scientific Entrepreneurship , Guiding Framework for Entrepreneurial University , Internationalization of university , International academic mobility , دانشگاه نوآور و کارآفرین , چارچوب راهنمای دانشگاه کارآفرین , بین المللی سازی دانشگاه , تحرک علمی بین المللی.