مقایسه رابطه شهروند-پزشک در روایت ایرانی با داستان روسی دشمنان چخوف براساس مدل مربع وندایک

ارتباط شهروند به عنوان بیمار بالقوه با پزشک همواره از موضوعات موردتوجه محققان حوزه های مختلف بوده است. هدف پژوهش حاضر مقایسه رابطه شهروند- پزشک در روایت ایرانی با داستان دشمنان چخوف در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی است. پژوهش با رویکردی کیفی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، بر اساس مدل مربع ایدئولوژیک وندایک(۲۰۰۶c) انجام شده است. بر اساس یافته ها، استراتژی مورد استفاده در روایت شهروند ایرانی «تاکید بر مثبت ما» شامل مقوله های استعاره، دیگر نمایی منفی، قطب بندی و تعمیم و استراتژی مورد استفاده چخوف در داستان دشمنان « تاکید بر مثبت ما» و « تاکید بر منفی دیگری» شامل مقوله های توصیف کنشگران، استعاره، دیگر نمایی منفی و خودنمایی مثبت  است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که گفتمان حاکم بر هر دو پیکره زبانی با تکیه بر کارکرد ایدئولوژیک زبان اگرچه متاثر از زمینه اجتماعی مشترک، مشابه و در جهت تقویت گفتمان ضد قدرت و سلسله مراتب به منظور اقناع مخاطب بوده است اما در عین حال در مواردی بدلیل سوگیری نه تنها باعث مخدوش شدن حقیقت بلکه باعث ایجاد شکاف بین دو کنشگر اجتماعی (شهروند و پزشک) و تبدیل آنها به دشمنان یکدیگر شده است.

Keywords:

ارتباط شهروند- پزشک , تحلیل گفتمان انتقادی , مدل مربع ایدئولوژیک , وندایک , چخوف , زبان شناسی اجتماعی