ارزیابی سلامت جامعه به منظور شناسایی مشکلات و تدوین برنامه های عملیاتی ارتقاء سلامت منطقه صوفیان

زمینه و هدف: ارتقاء و پیشرفت سلامت اعضای یک جامعه، بر پایه ارزیابی آن جامعه استوار است. این مطالعه در منطقه صوفیان از توابع شهرستان شبستر و با هدف شناسایی و الویت بندی مشکلات و نیازهای آن و با مشارکت مستقیم مردم انجام شد. روش کار: این مطالعه یک مطالعه مقطعی بود که در سال ۱۳۹۸ در منطقه صوفیان انجام شد. این مطالعه بر اساس مدل ۸ مرحله ای کارولینای شمالی در سال ۱۳۹۸ انجام شد. در این مدل فرآیند ارزیابی سلامت جامعه در ۸ مرحله انجام گرفت. هفت مرحله اول شامل شناسایی و اولویت بندی مشکلات منطقه صوفیان و مرحله ی هشتم شامل تدوین برنامه های عملیاتی برای حل مشکل دارای اولویت منطقه بود. نتایج. در این مطالعه در مجموع ۲۳ مشکل مختلف شناسایی شد. پس از الویت بندی مشکلات به روش هانلون، ده مشکل اصلی و الویت دار به ترتیب عبارت بودند از ازدواج دختران در سنین کم (با نمره ۰۱/۲۱)، مصرف بی رویه کودهای شیمیایی در زمین های کشاورزی (۸۹/۲۰)، نبود درمانگاه تامین اجتماعی (۵۱/۲۰)، بیکاری (۳۸/۲۰)، ایجاد آلودگی جوی شدید ناشی از سوزاندن زباله های صنعتی (۰۱/۲۰)، انباشت زباله های شهری در سطح شهر (۸۹/۱۹)، سختی بالای آب شهر (۷۶/۱۹)، سند نداشتن زمین ها (۶۳/۱۹)، نبود واحد مشخص در شهرک صنعتی جهت تفکیک زباله ها (۳۸/۱۹) و عدم گازرسانی به مسکن مهر و آسفالت نبودن جاده آن (۲۸/۱۹). از بین این مشکلات، ازدواج دختران در سنین کم به عنوان مشکل اصلی و با الویت اول تعیین و بررسی های اجمالی روی آن صورت گرفت. بررسی ها نشان داد که حدود ۴۳% از کل ازدواج های ثبت شده بین سال های ۱۳۹۳ تا نیمه اول سال ۱۴۰۰ در منطقه صوفیان به ازدواج دختران زیر ۱۸ سال اختصاص دارد. عواملی مانند آگاهی کم خانواده دختران و خود دختران نسبت به پیامدهای ازدواج زود هنگام، پذیرش اجتماعی ازدواج در سنین کم در منطقه صوفیان و سواد پایین والدین در ایجاد و گسترش مشکل ازدواج دختران در سنین کم موثر شناسایی شدند. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر طیف وسیعی از مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی شناسایی شدند. ازدواج دختران در سنین کم از مشکلات حائز اهمیت و دارای پیامدهای جدی است و لازم است در کنار راهکارهای حقوقی و قانونی، راهکارهای پژوهشی، علمی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز مد نظر قرار گیرد.

ارزیابی سلامت جامعه به منظور شناسایی مشکلات و تدوین برنامه های عملیاتی ارتقاء سلامت منطقه صوفیان Keywords:

Assessment , Community Health , Marriage , Child Marriage , ارزیابی , سلامت جامعه , ازدواج , کودک همسری