رابطه بین کارایی و پایداری کشاورزی در مزارع سیب زمینی شهرستان کبودرآهنگ

امروزه پایداری عملیات کشاورزی در فرایند توسعه پایدار امری اجتناب ناپذیر می­باشد. پایداری و ارتقای کارایی در کنار هم می­تواند رشد و توسعه اقتصادی را در بخش کشاورزی رقم بزند. از همین رو هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه کارایی و پایداری کشت سیب­زمینی در شهرستان کبودرآهنگ می­باشد. برای این منظور اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسشنامه از ۱۵۴ سیب­زمینی­کار در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ جمع­آوری گردید. برای تعیین پایداری از رهیافت سنانایاک و جهت تعیین کارایی از رهیافت تابع تولید مرزی تصادفی بهره گرفته شد. برآورد میزان کارایی فنی کشاورزان نیز نشان داد که مزارع کشت این محصول در دامنه ۵۳ تا ۹۶ درصد از کارایی فنی قرار دارد و میانگین کارایی آن­ها نیز ۸۴ درصد می­باشد. همچنین نتایج حاصل از رهیافت سنانایاک بیانگر آن است که ۶/۲ درصد از مزارع در طبقه کاملا ناپایدار، ۸/۹ درصد از مزارع در طبقه ناپایدار، ۱/۷۲ درصد در طبقه متوسط، ۶/۱۳ درصد در طبقه پایدار و ۹/۱ درصد در طبقه کاملا پایدار قرار دارند. نهایتا نتایج حاصل از برآورد الگوی رگرسیونی نشان داد که رابطه معنی­داری بین پایداری  کشاورزی و کارایی وجود دارد. ضمن این­که متغیرهای سن کشاورز، سطح سواد، تعداد جلسات حضور در کلاس­های ترویجی، نوع مالکیت و کارایی فنی تاثیر مثبت و شغل اصلی بهره­بردار اثر منفی بر پایداری کشاورزی داشتند. لذا از آنجائکه کارایی تاثیر مثبتی بر پایداری علیات کشاورزی دارد، اتخاذ تدابیری نظیر توجه به نوع مالکیت، تحصیلات، شرکت در کلاس­های ترویجی و تجربه می­تواند پایداری نظام تولید را قوت بخشد.

Keywords:

پایداری , تابع مرزی تصادفی , رهیافت سنانایاک , سیب­زمینی , کارایی , کبودرآهنگ