اثرکودی های آلی و شیمیایی و ریزمغذی های رایج و نانوی آهن، روی و منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد رازیانه (.Foeniculum vulgare L)

به­منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و شیمیایی و همچنین عناصر غذایی میکرو رایج و نانو بر اجزای عملکرد، عملکرد و اسانس رازیانه، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در ۳ تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. فاکتور اول کاربرد کودهای آلی و شیمیایی شامل شاهد (بدون استفاده از کود)، ورمی­کمپوست،  کمپوست زباله شهری  و کود شیمیایی و فاکتور دوم شامل محلول­پاشی ریزمغذی­های آهن، روی و منگنز (شاهد، رایج و نانو) بود. نتایج نشان داد بیشترین تعداد چتر در بوته با کاربرد کود شیمیایی متداول، بیشترین تعداد دانه در چترک و عملکرد دانه با کاربرد کود شیمیایی و کمپوست زباله شهری و بیشترین عملکرد بیولوژیک با کاربرد هر سه نوع کود به­دست آمد. در رابطه با کاربرد عناصر کم­مصرف، بیشترین تعداد دانه در چترک، وزن هزار دانه و عملکرد دانه با محلول­پاشی عناصر کم­مصرف رایج و بیشترین عملکرد بیولوژیک با کاربرد هر دو نوع کود کم­مصرف رایج و نانو به­دست آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش کاربرد کودهای شیمیایی و آلی و کم­مصرف بر تعداد چترک درچتر، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی­دار شد. به­طوریکه بیشترین تعداد چترک در چتر (۹/۱۲ عدد) در تیمار کود شیمیایی + کود نانو با ۶/۳۹ درصد افزایش نسبت به شاهد (عدم کاربرد هر نوع کودی) و بیشترین مقادیر درصد اسانس (۷۸/۲ درصد) و عملکرد اسانس (۵۳/۴ گرم در مترمربع) در تیمار کود شیمیایی + کم­مصرف ­رایج به­ترتیب با ۴/۵۴ و ۷/۹۸ افزایش درصد نسبت به شاهد به دست آمد. به­طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد کودهای آلی کمپوست زباله شهری و ورمی­کمپوست جهت جایگزینی کود شیمیایی و همچنین محلول­پاشی عناصر کم­مصرف رایج و یا نانو در بهبود اجزای عملکرد و عملکرد کمی و کیفی رازیانه موثر می­باشند.

Keywords:

اسانس , رازیانه , کمپوست , عملکرد دانه , عناصر کم­مصرف