بازنمایی تجارب تدریس غیر حرفه ای معلمان جغرافیا؛ یک پژوهش پدیدارشناسانه

هدف از پژوهش حاضر بازنمایی تجارب معلمانی است که در دوره دوم متوسطه جغرافیا تدریس می کنند اما رشته ی دانشگاهی آنان آموزش جغرافیا نیست. پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. میدان تحقیق این پژوهش کیفی معلمان دوره متوسطه دوم شهرستان همدان که رشته تحصیلی شان غیر از آموزش جغرافیا می باشد اما حداقل ۲ سال آموزش جغرافیا را به عنوان تدریس غیر تخصصی تدریس کرده اند. معلمان به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه سازمان یافته استفاده شد و گردآوری داده ها و فرآیند مصاحبه تا اشباع نظری ادامه یافت. پس از ضبط مصاحبه، متن آنها تهیه شد سپس با استفاده از نرم افزار مکس کیودا (MAXQDA) نسخه ۱۱ مضامین اصلی و مضامین فرعی استخراج گردید. یافته ها شامل ۷ مضمون اصلی: تاثیر بر آموزش، چگونگی هماهنگ شدن با تدریس غیرتخصصی، نقش برنامه ریزان در تدریس غیرتخصصی، مواجهه با دانش آموزان، دلایل انتخاب جغرافیا به عنوان درس غیر تخصصی، چالش های تدریس غیرتخصصی جغرافیا و فرصت های تدریس غیر تخصصی جغرافیا. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش غیرتخصصی در اکثر موارد به انتخاب و خواست معلم نبوده و معلم به دلایل مختلف و برخلاف میل باطنی مجبور به پذیرش تدریس غیرتخصصی آموزش جغرافیا می شود. لازم است تا آموزش و پرورش در جذب و استخدام نیازهای تخصصی دروس را در مناطق مختلف درنظر گیرد و به بهانه سادگی و سهولت، آموزش جغرافیا را غیر تخصصی و در توان همه معلمان نپندارد.

Keywords:

آموزش جغرافیا , تدریس غیرتخصصی , پدیدار شناسی , تخصص گرایی