ارزیابی خطر، ریسک و تدوین برنامه مدیریت بیابان در منطقه تایباد-باخرز، استان خراسان رضوی
Publish place: Amad and defense technology، Vol: 4، Issue: 1
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 158
This Paper With 42 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AMFAD-4-1_006
تاریخ نمایه سازی: 24 بهمن 1401
Abstract:
بیابان زایی یک فرایند غیرقابل بازگشت است که تحت تاثیر چندین عامل ایجاد و از ترکیب تمایل و استعداد طبیعی محیط با مداخلات انسانی و تغییر اقلیم نمایان می شود. بیابان زایی اساسا در مناطق خشک رخ می دهد اما دامنه وسیعی از محیط، اقلیم و جوامع انسانی را تحت تاثیر قرار می دهد. حدود ۸۰ درصد از مساحت ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده است که یکسوم این مناطق در معرض خطر شدید پدیده بیابان زایی قرار دارند و همواره بیابان زایی به عنوان اصلیترین مانع پیشرفت و توسعه این مناطق به شمار میرود. بنابراین ارزیابی شدت خطر و شناسایی مهم ترین معیارهای بیابان زایی با استفاده از مدلهای مناسب تجربی – عددی به عنوان پایه ارزیابی ریسک و مبنای تدوین برنامه های مدیریتی، الزامی است. این تحقیق در منطقه بیابانی تایباد-باخرز، استان خراسان رضوی با هدف تهیه نقشه شدت خطر، ریسک بیابان زایی و تدوین برنامه مدیریتی متنوع کنترل بیابان انجام شده است. به منظور ارزیابی خطر بیابان زایی از مدل نه معیاری IMDPA و رخساره های ژئومورفولوژی استفاده شده که در آن نقشه واحدهای کاری بر اساس نقشه های، زمین شناسی، کاربری اراضی، تصاویر ماهواره ای و بازدیدهای میدانی تهیه و نقشه ریسک با ترکیب نقشه های شدت خطر، فراوانی و درجه آسیب پذیری عناصر بر اساس معادله ریسک ایجاد شد. براساس نتایج ارزیابی، اولویتبندی معیارها در بیابان زایی منطقه، عبارت اند از: اقلیم، فرسایش، کشاورزی، زمین شناسی، پوشش گیاهی، اقتصادی- اجتماعی، خاک، توسعه تکنولوژی و آب زیرزمینی. به علاوه ۶۳ درصد از مساحت منطقه در کلاس خطر بیابان زایی با شدت بحرانی (III) و ریسک بحرانی (III و IV)، قرار گرفت. نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که معیارهایی که ارتباط مستقیم انسان با محیط و منابع را نشان می دهد، بیشترین تاثیر را در شدت بیابان زایی منطقه دارند. در نهایت برنامهای در قالب شش راهبرد مدیریتی در جهت توسعه پایدار و ایجاد شرایط باثبات در منطقه ارائه گردید.
Keywords:
Authors
عباس علی پور
استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)
مهدی سرپرست
کارشناسی ارشد جغرافیا
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :