مقایسه مدل های خطی و غیرخطی جهت توصیف منحنی رشد شترهای تک کوهانه

هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین بهترین مدل ریاضی جهت توصیف منحنی رشد شترهای تک کوهانه بود. بدین منظور از رکوردهای ثبت شده بین سال­های ۱۳۶۹ تا ۱۳۹۷ در ایستگاه تحقیق و توسعه شتر تک کوهانه واقع در شهرستان بافق استان یزد، استفاده شد. رکوردهای مورد استفاده شامل وزن بدن ۷۴۷ نفر شتر تک کوهانه در سنین مختلف (از تولد تا ۱۴ ماهگی) بود. به منظور تعیین بهترین مدل توصیف کننده منحنی رشد شترهای تک کوهانه، هشت مدل ریاضی مختلف شامل مدل خطی، و مدل­های غیرخطی شامل درجه دوم، درجه سوم، گومپرتز، برودی، لجستیک، مونومولکولار و فون برتالنفی با هم مقایسه شدند. سن شترها به عنوان متغیر مستقل و وزن شترها به عنوان متغیر وابسته در مدل وارد شدند. معیار مقایسه کارآیی مدل­ها، دارا بودن بالاترین مقدار ضریب تعیین تصحیح شده (R۲adj) و یا کمترین مقدار معیار اطلاعات آکائیک (AIC) و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) بود. بر اساس نتایج این مطالعه، دقت معادلات خطی، درجه دوم و درجه سوم در توصیف منحنی رشد شترهای تک کوهانه نسبت به مدل­های گومپرتز، لجستیک، مونوملکولار، فون برتالنفی و برودی به مقدار قابل توجهی کمتر بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد وزن شترها از روی سن آنها تا سن شیرگیری (۲۰۰ روزگی) با دقت بالایی قابل تخمین است، اما پس از شیرگیری به دلیل تاثیر شرایط محیطی مختلف بر رشد شترها و تغییر ناگهانی نوع خوراک، افزایش وزن شترها با افزایش سن آنها رابطه خطی نداشته و بهتر است علاوه بر سن از سایر فراسنجه­ها نظیر ابعاد بدن برای تخمین دقیق وزن شترها استفاده شود.

Keywords:

سن , شتر تک کوهانه , منحنی رشد , مدل های ریاضی