شناسایی ابعاد و مولفه های بخش عرضه گردشگری خلاق (مورد مطالعه: شهرمشهد به عنوان شهرجهانی گوهرسنگ ها)

شهر مشهد که یکی از مقاصد مهم زیارتی و گردشگری ایران به شمار می­رود، به دلیل وضعیت مناسب جغرافیایی و معدنی و همچنین سایر ظرفیت­های مربوطه به­عنوان شهرجهانی گوهرسنگ­ها اعلام شده است. گوهرسنگ­ها گذشته از درآمدزایی و اشتغال­زایی شگرفی که با خود به همراه دارند، مزایای فراوانی در زمینه­ های مذهبی، زیبایی، درمانی و... دارند که پتانسیل بهره ­گیری از آن­ها را در صنعت گردشگری دوچندان می کند. گردشگری خلاق نسل جدیدی از گردشگری است که از دو سمت عرضه و تقاضا مدنظر قرار گرفته است. یکی از مزایای این نوع گردشگری، ایجاد اعتماد در گردشگران برای خرید صنایع دستی اصیل است که این اعتماد به­ویژه در زمینه صنایع دستی همراه با گوهرسنگ در شهر مشهد ضرورت دارد. هدف عمده از نگارش مقاله پیش رو، شناسایی ابعاد و مولفه­های گردشگری خلاق در حوزه گوهرسنگ­ها در شهر مشهد با تمرکز بر بخش عرضه بود. به همین منظور، پس از مرور ادبیات و تحلیل محتوایی آن، مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۲۴ نفر از خبرگان حوزه گردشگری و گوهرسنگ­ها، تحلیل مضمون داده­ها به کمک نرم افزارMAXQDA۲۰ انجام شد و چهار بعد (زیرساختی، مدیریتی، بازاریابی و محصولات و خدمات گردشگری خلاق)، ۱۳ مضمون اصلی و ۵۷ مضمون فرعی استخراج شد. در بخش کمی، ۱۳ مضمون اصلی این پژوهش، برای اولویت­ بندی در اختیار خبرگان حوزه گردشگری و حوزه گوهرسنگ­ها قرار داده شد. نتایج به دست آمده با استفاده از روش تصمیم­ گیری سوارای فازی به ترتیب اهمیت وزن­دهی شد. یافته ­های این پژوهش نشان می ­دهد، مهم­ترین مولفه های گردشگری خلاق در شهر مشهد در بخش عرضه، مباحث مدیریتی و قانونی و اقتصادی است و پس از آن به ترتیب، اهمیت فرهنگ­سازی و آموزش، استراتژی بازاریابی، فعالیت­های تبلیغی و ترویجی، ارتباطات و تعاملات، نوآوری و ایده پردازی، برندسازی، خدمات شهری، هویت و اصالت و فناوری به روز است.

Keywords:

گردشگری خلاق , گوهرسنگ , شهرمشهد , شهرجهانی , روش سوارا