ارزیابی شاخص اکو-بهره وری در واحد عمرانی F۱ از شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود

اکو- بهره وری در توسعه پایدار، به صورت عملکرد زیست محیطی یک محصول کشاورزی با توجه به ارزش آن محصول تعریف می شود. نرم افزارهای SEAT و EVAT، دو ابزار مدل سازی هستند که با ترکیب دیدگاه های اقتصادی و زیست محیطی در یک مدل واحد تحلیل می شوند و به کاربر این امکان را می دهد تا سیستم مصرف آب را ارزیابی کند. در این مطالعه، شاخص اکو- بهره وری با توجه به اثرات زیست محیطی مصرف سوخت های دیزلی در یکی از واحدهای عمرانی شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود مورد بررسی قرار گرفت. اراضی کشاورزی این منطقه شامل شالیزارهای برنج، باغات چای و استخرهای پرورش ماهی است. عملکرد زیست محیطی سیستم آبی منطقه برای پدیده تغییر اقلیم ایجاد شده در اثر انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های دیزلی ارزیابی گردید، در حالی که عملکرد اقتصادی آن با استفاده از کل ارزش افزوده محصولات نهایی سیستم و با توجه به مصرف آب و روش های مدیریتی مورد استفاده اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که مقدار این شاخص در شرایط پایه منطقه مورد مطالعه برای شالیزارهای برنج، باغات چای و استخرهای پرورش ماهی به ترتیب Milion Rials/kg 〖CO〗_۲ eq ۴۶/۳، ۷۶/۰ و ۰۲/۰ بدست آمد. در ادامه، سناریوهایی در راستای بهبود شاخص اکو-بهره وری تعریف و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین سناریوهای تعریف شده سناریوی ۳ (۶۳ درصد راندمان آبیاری و ۵ درصد مصرف آب برگشتی در شالیزارهای برنج) و سناریوی ۴ (جایگزینی نیمی از ماشین آلات دیزلی با برقی در استخرهای پرورش ماهی) باعث افزایش ۱۷ و ۸۶ درصدی شاخص اکو-بهره وری کل سیستم آب کشاورزی واحد عمرانی F۱ شده است.

Keywords:

اکوبهره وری , اقتصادی , زیست محیطی , کشاورزی , مدیریت آب