تحلیل روند نمایه های بارش های حدی در ایران

مطالعه مقادیر حدی بارش و رویدادهای حدی ناشی از آن از اهمیت ویژه ای در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های بخش های مختلف مانند کشاورزی، مدیریت آب، شهرسازی و ساختمان و راه و ترابری برخوردار است به نحوی که در سال های اخیر توجه زیادی به روشهای مختلف تحلیل آن، معطوف شده است. در این تحقیق به منظور بررسی مقادیر حدی بارش، با استفاده از داده های روزانه بارش ۲۷ ایستگاه سینوپتیک با داده های مطمئن و قابل پوشش دوره نرمال استاندارد ۱۹۹۰-۱۹۶۱، نمایه های حداکثر بارش یک روزه )(، حداکثر بارش ۵ روز متوالی ) (، نمایه ساده شدت بارش ) (، تعداد روزهای با بارش مساوی و یا بیشتر از ۱۰، ۲۰ و ۲۵ میلی متر ) , , ( ، تعداد روزهای خشک متوالی ) (، تعداد روزهای تر متوالی (CWD)، جمع سالانه بارش روزهای خیلی تر ) (، جمع سالانه بارش روزهای فوق العاده تر ) ( و جمع سالانه بارش روزهای تر ) ( محاسبه و روند تغییرات آن ها در دوره ۲۰۰۳-۱۹۵۱ بررسی شده است.   به طور کلی هر سه حالت ایستا، روند مثبت و منفی از نمایه های فوق در سطح کشور مشاهده گردید. اما در حالیکه در برخی از مناطق مانند هرمزگان، اصفهان و تهران روند اکثر نمایه ها مثبت ودر انطباق با یافته های هیات بین الدول تغییر اقلیم (IPCC) حاکی از احتمال تعداد رخدادهای بارش های حدی به ویژه در مناطق حاره بوده، در برخی از مناطق مانند آذربایجان و فارس نیز روند اکثر نمایه ها منفی و بر خلاف آن تشخیص داده شده است. روند مثبت در ۱۰ نمایه ایستگاه بابلسر و روند منفی در ۱۰ نمایه در ایستگاه های بوشهر و تبریز و  معنی داری  منفی ۷ تای آن در تبریز در سطح معنی داری ۰۵/۰، همگی گویای پیچیدگی خاص رفتار حدی  بارش در کشور هستند. باید توجه داشت که رخداد برخی از مقادیر بارش خیلی ناهنجار، مانند جمع بارش سالانه ۱ میلیمتر ایستگاه بندرعباس در سال ۱۹۶۲ در شیب روند اکثر نمایه ها تاثیر قابل ملاحظه ای داشته اند.

Keywords:

نمایه های حدی بارش , شدت بارش , روند , ایران