ایجاد جهش یافته های متحمل به شوری از طریق پرتوتابی اشعه گاما در رقم ۰۳۳ سویا [Glycine max (L.) Merr.] در شرایط گلخانه

به منظور بررسی تحمل به شوری ۳۸ ژنوتیپ به دست آمده از پرتوتابی دزهای جذبی ۸۰، ۱۶۰، ۲۴۰، ۳۲۰ و ۴۰۰ گری اشعه ی گاما در رقم ۰۳۳ سویا (نسل M۲)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، همراه با تیمار شوری با سه سطح۳۰، ۶۰ و ۹۰ میلی مول کلرید سدیم در سه تکرار انجام شد. این آزمایش در محیط کشت شنی گلخانه در سال ۱۳۸۷ انجام گرفت. پس از ۶۰ روز اعمال تیمار شوری، صفات طول ساقه، طول ریشه، تعداد گره ریشه، وزن تر گیاه، وزن خشک قسمت های هوایی گیاه، وزن خشک ریشه و توده ی زنده ی گیاه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان دهنده ی وجود اختلاف معنی دار بین سطوح شوری، ژنوتیپ ها و اثر متقابل برای تمام صفات مورد مطالعه می باشد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری، کاهش معنی داری در تمام صفات ایجاد شد. دز ۳۲۰ گری اشعه ی گاما، بیشترین اختلاف معنی دار را بین ژنوتیپ ها در صفات مختلف ایجاد کرد. از بین ژنوتیپ های مورد مطالعه ۱۳ ژنوتیپ به دست آمده از دز های مختلف اشعه ی گاما افزایش معنی داری را در اکثر صفات مورد بررسی نسبت به رقم شاهد دارا بودند. این ژنوتیپ ها پس از ارزیابی های دقیق تر در سال های آینده می توانند به عنوان لاین های امیدبخش جهت دستیابی به ارقام متحمل، مورد توجه قرار گیرند.

Keywords:

soybean , salinity , Gamma ray , tolerance , morphological traits