بررسی الگوهای معماری پایدار در ساخت مسکن بومی روستاهای اقلیم معتدل و مرطوب خزری (نمونه موردی روستاهای پهنه جلگه ای استان گیلان )

معماری بومی ایران همیشه معماری طبیعت گرا و وابسته به شرایط محیطی و جغرافیایی بستر خود بوده و با محیط پیرامون خود ارتباطی تعاملی و هماهنگ داشته است .مسکن بومی روستایی بازتابی از معیشت ، فرهنگ ، روابط اقتصادی و اجتماعی ساکنان و همین طور اوضاع اقلیمی و جغرافیایی آن روستا است . به عبارتدیگر مسکن روستایی ، خانه ای است سازگار با ویژگی های محیطی روستا و برمبنای هماهنگی و سازگاری با بستر، طراحی و اجرا می گردد.همچنین موضوع توسعه پایدار و بحث صرفه جویی در مصرف منابع انرژی فسیلی تبدیل به یکی از اصلی ترین دغدغه ها در سطح جهانی شدهاست ، به گونه ای که کاهش مصرف انرژی و همزیستی با شرایط طبیعی و اقلیمی بستر طرح یکی از مهم ترین اهداف در معماری و شهرسازی شده است .روستاهای جلگه ای گیلان با داشتن قدمتی طولانی در سکونت و با توجه به شرایط اقلیمی خاص خود دارای معماری مسکونی بومی خاصی می باشد که در این پژوهش بدان پرداخته شده است . هدف این تحقیق بررسی عناصر کالبدی معماری بومی مسکونی روستایی ، جهت گیری خانه های روستایی در این منطقه ، تاثیر استفاده از مصالح بومی بر پایداری زیستی این ناحیه ، نقش اقلیم در طراحی بازشوها و عناصر کالبدی مسکن روستایی می باشد. بدین منظور از مطالعات کتابخانه ای شامل کتابها و مقالات و همین طور تجربیات میدانی نگارنده در بازدید از روستاهای متعدد این اقلیم استفاده شده است . نتیجه این پژوهش نش ان داد که در معماری مسکونی بومی و روستایی در پهنه جلگه ای گیلان به خوبی در جهت گیری ، ساخت و نمای خانه ها لحاظ شدهاست و همچنین بهره بردن از مصالح طبیعی و بوم آورد موجب گشته اند که ساختمانهای بومی علاوه بر فراهم کردن آسایش حرارتی و هم سازی با اقلیم و طبیعت پیرامون بسیار اقتصادی و به صرفه باشند و نقش بسزایی در صرفه جویی انرژی بازی کنند که ماحصل این امر پایداری محیط های روستایی بومی خواهد بود.

Keywords:

مسکن روستایی , معماری بومی , استان گیلان , پهنه جلگه ای , اقلیم معتدل خزری , معماری پایدار