خوانش رنگ بر بستر فرهنگ عصرصفوی در هفت اورنگ ابراهیم میرزا بر اساس نظریه رنگ ایتن (مطالعه موردی دو نگاره)

فرهنگ عامه از بهترین منابع شناخت جوامع انسانی و مهمترین وسیله برای پی بردن به روحیه ملت ها است . در فرهنگ عامه ایرانیان، رنگ ها معانی و مفاهیم خاص خود را دارند، چنانکه رنگ در ادبیات و نگارگری ایران بازتابی چشمگیر دارد. آثار ادبی بی نظیری در ادوار باشکوه تاریخی ایران مصور گردیدهاند، از جمله کتاب هفت اورنگ جامی که در مکتب کتاب آرایی مشهد دوره صفویه به تصویر درآمده و به هفت اورنگ شاهزاده ابراهیم میرزا معروف است . این نسخه مشتمل بر ۲۸ نگاره است که از این بین دو نگاره »اندرز پدر به فرزندش درباره عشق « و »سلامان و ابسال در جزیره خوشبختی « به دلیل تقارب موضوعی و انتساب به یک نگارگر انتخاب شدند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چه عناصری از فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان دوره صفویه توسط رنگ در نگارههای منتخب و بر اساس نظریه رنگ ایتن ، بازتاب یافته است ؟ و هدف پژوهش ، بررسی چگونگی کاربرد رنگ بر بستر فرهنگ عامه و زندگی روزمره مردمان دوره صفویه در نگارههای منتخب هفت اورنگ ابراهیم میرزا بر اساس نظریه رنگ ایتن است . روش این پژوهش توصیفی - تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای - اسنادی است . یافته های پژوهش نشان می دهد که نگارگر کوشیده است به مدد جلوههای بصری ، احساسی و نمادین رنگ ، مفاهیم موردنظر شاعر را منطبق بر عناصر فرهنگ عامه و زندگی روزمره ایرانیان به تصویر کشد.

Keywords:

هنر عصر صفوی , مکتب کتابآرایی مشهد , هفت اورنگ ابراهیم میرزا , فرهنگ عامه , زندگی روزمره ایرانیان