مقایسه ابعاد عملکردی مفاهیم هنجاری نوین در توسعه شهری

طی دهه های گذشته ، شهرها در کشاکش انبوهی از اهداف مبتکرانه برای افزایش زیست پذیری و رقابت پذیری ، اقدام به ارتقا کارکردهای خود از جنیه های مختلف عملکردی ( محیط زیستی ، اجتماعی و اقتصادی و غیره) کردهاند. موضوعی که متاثر از شدت و تمرکز بر این عملکردها، موجب ایجاد انواع مختلفی از دسته بندی های مفهومی برای توصیف علمی جهت گیری های توسعه شهری شدهاست (پایدار، شهر سبز، هوشمند، کم کربن و غیره). در این راستا این پژوهش برای یافتن پاسخ به این سوال که »مفاهیم نوین توصیف گر توسعه شهری ، چه عملکردهایی را در اولویت قرار می دهند؟« در پی رفع دغدغه خود برای عرضه این مفاهیم به توسعه شهری مورد انتظار از مسیر پیش رو در گام دوم انقلاب است . در این راستا شش مفهوم پرتکرار، مستقل و البته مرکزی ، که از دادههای ثانویه استخراج شده، نمونه این پژوهش را تشکیل می دهد (شامل شهر پایدار، اکوشهر، شهر کم کربن ، شهر هوشمند، شهر دانش ، و شهرتابآور)؛ و پژوهش گر پاسخ سوال خود را با روش کیفی از میان منابع کتابخانه ای و به شیوه توصیفی -تحلیلی استخراج می کند. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که در میان جنبه های مختلف عملکردی ، بعد اقتصادی بیشترین توجه را در میان تمام مفاهیم به خود معطوف داشته ؛ و بعد حقوقی شهر وضعیتی به نسبت ناشناخته دارد. همچنین به لحاظ مفهومی ، همانگونه که انتظار می رود، »شهر پایدار« ابعاد عملکردی متنوعتری از شهر را مورد توجه دارد. و در سمت مقابل »اکوشهر« به واسطه تمرکز بر ارتقا جنبه های محیط زیستی شهر، نسبت به سایر عملکردهای شهری بی تفاوت تر است .

Keywords:

شهر پایدار , اکوشهر , شهر تاب آور , شهر کم کربن , شهر دانش , شهر هوشمند.