پیش بینی سانحه پذیری کودکان بر اساس حساسیت به پاداش و تنبیه: نقش میانجی تکانشگری و نقص توجه

هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سانحه پذیری بر اساس حساسیت به پاداش و تنبیه با نقش میانجی تکانشگری و نقص توجه در کودکان انجام گرفته است. روش: در این مطالعه همبستگی، از بین جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی ۹۷-۹۸، تعداد ۱۵۰ نفر دانش آموز به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در پژوهش آزمون خطرپذیری بادکنکی (BART)، پرسشنامه سنجش سوانح (MISS) و آزمون عملکرد پیوسته (CPT) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر مستقیم حساسیت به پاداش بر سانحه پذیری (۲۷/۰ β=، ۰۱/۰p<) و حساسیت به تنبیه بر سانحه پذیری (۲۵/۰- β=، ۰۱/۰p<) به دست آمد. همچنین اثر مستقیم تکانشگری بر سانحه پذیری (۴۲/۰ β=، ۰۱/۰p<) و نقص توجه بر سانحه پذیری (۳۹/۰ β=، ۰۱/۰p<) به دست آمد. از سویی حساسیت به پاداش به طور غیر مستقیم و از راه متغیر میانجی تکانشگری با ضریب تاثیر ۱۷/۰ و نقص توجه با ضریب تاثیر ۱۶/۰ با سانحه پذیری رابطه مثبت و معنادار دارد. همچنین حساسیت به تنبیه به طور غیر مستقیم از راه متغیر میانجی تکانشگری با ضریب تاثیر ۱۴/۰- و نقص توجه با ضریب تاثیر ۱۶/۰- با سانحه پذیری رابطه منفی و معنادار دارد. نتیجه گیری: یافته ها نشان از پیش بینی سانحه پذیری از ویژگی های شخصیتی نظیر حساسیت به پاداش و تنبیه با میانجی گری تکانشگری و نقص توجه است که می تواند در راستای کاهش آسیب های کودکان در برنامه های پیشگیری و توانبخشی قرار گیرد.

Keywords:

Accident proneness , Sensitivity to reward , Sensitivity to punishment , Inattention , Impulsivity , سانحه پذیری , حساسیت به پاداش , حساسیت به تنبیه , تکانش گری , نقص توجه.