نحوه ی تخصیص بودجه ی زمانی زنبور ماده Trissolcus vassilievi (Mayr) در رویارویی با تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton)

چکیده مطالعات مختلف نشان داده­اند که افزایش زمان کل در دسترس پارازیتویید موجب ایجاد اریب در برآورد پارامترهای واکنش تابعی می­گردد. برای برآورد نااریب زمان دست­یابی، نیاز به مشاهدات مستقیم می­باشد. از طرفی مطالعات قبلی نشان داد که در جمعیت­های جغرافیایی پارازیتویید تفاوتهایی نیز وجود دارد. از این رو، در این بررسی دو جمعیت زنبور پارازیتویید Trissolcus vassilievi (Mayr) (تبریز و ورامین) انتخاب و زمان صرف شده برای رفتارهای مختلف زنبور با مشاهده­ی مستقیم ثبت گردید. بودجه­ی زمانی زنبورهای کاوشگر به چهار جزء شاخک­زنی، پارازیتیسم، علامت­گذاری میزبان و رفتارهای نمایشی تقسیم شد و زمان هر رفتار برای زنبورهای ماده بارور ۲۴ ساعته نسل سوم از زمان رهاسازی زنبور به ­مدت سه ساعت ثبت شد. زمان صرف شده برای چهار رفتار مذکور به ­ازای تمام میزبان­های بهره برداری شده در جمعیت تبریز به ­ترتیب ۲۵/۷۰±۱۰۷۱، ۲۶/۲۹۳±۶/۴۲۸۸، ۳۸/۶۰±۲۰/۸۷۴ و ۸۹/۱۳۳±۹۷۲ ثانیه و در جمعیت ورامین به ­ترتیب ۰۳/۹۴±۲/۱۲۳۷، ۷۲/۳۶۵±۶/۴۹۱۱، ۰۸/۸۷±۹۳۵ و ۲۰/۶۹±۸/۱۱۳۶ ثانیه بود. مضافا، میانگین زمان­های مذکور به ­ازای هر تخم میزبان در جمعیت تبریز به ­ترتیب ۱۶/۱±۸۷/۳۱، ۱۸/۲±۶۴/۱۲۷، ۸۳/۰±۰۲/۲۶ و ۷۵/۶±۹۳/۲۸ ثانیه و در جمعیت ورامین به­ ترتیب ۸۳/۰±۴۰/۳۱، ۸۸/۱±۶۶/۱۲۴، ۷۷/۰±۷۳/۲۳ و ۰۵/۶±۸۵/۲۸ ثانیه به ­دست آمد. با نزدیک شدن به انتهای آزمایش، زمان پارازیتیسم به­کندی افزایش یافت. نتایج این پژوهش نشان داد که بررسی­های واکنش تابعی بایستی توام با ثبت مستقیم رفتار حشره باشد و باید به پارازیتویید یا شکارگر اجازه داد که خودش زمان توقف در لکه­ی میزبانی را تعیین نماید. در غیر این­صورت زمان­هایی که حشره به­دلیل سیری و یا اتمام ذخیره تخم اقدام به دست­یابی نمی­نماید، به زمان دست­یابی افزوده خواهد شد.

Keywords:

واژه های کلیدی: اجزای رفتار , زمان دست یابی , رفتار تخمریزی , زنبور پارازیتویید , مشاهدات مستقیم