مقایسه اثر دو عصاره ی متانولی و استونی برگ گوجه فرنگی روی زنبورBracon hebetor Say (Hym.: Braconidae)

استفاده از عصاره های گیاهی برای کنترل آفات کشاورزی اهمیت زیادی دارد. عصاره های گیاهی می توانند جایگزین مناسبی برای حشره کش های رایج امروزی باشند. ترکیبات گیاهی علاوه بر موثر بودن علیه آفت اگر برای دشمنان طبیعی هم بی­خطر  باشند، بسیار کارآمدتر خواهند بود. زنبور (Hym.:Braconidae) Bracon hebetor یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک می باشد. در این تحقیق اثرات سوء احتمالی عصاره های متانولی و استونی برگ گیاه گوجه فرنگی روی برخی از فراسنجه های زیستی زنبور B. hebetor در شرایط آزمایشگاهی (دمای۱±۲۶ درجه سلسیوس ، رطوبت نسبی ۵±۶۰ درصد و دوره ی نوری ۱۶ ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی) بررسی گردید. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در مهرماه ۱۳۹۷ در آزمایشگاه حشره شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شد. زنبورهای بالغ ماده در معرض غلظت LC۲۵ عصاره ها قرار گرفته و فراسنجه های زیستی زنبورهای زنده مانده مطالعه گردید. نتایج این بررسی نشان داد طولانی ترین مدت طول عمر (۱۲/۱۹ روز) و بیشترین مقدار باروری در تیمار با عصاره ی متانولی ( ۶۷/۲۶ تخم) به دست آمد. بین تیمارهای دو عصاره از نظر نسبت جنسی تفاوت معنی داری مشاهده گردید. میزان نرزایی در تیمار استون (۵۷/۰) به طور معنی داری کمتر از میزان آن در تیمار متانولی (۹۴/۰) بود. امید به زندگی در تیمار استونی به طور معنی داری کمتر از تیمار متانولی و شاهد بود. نتایج این تحقیق نشان داد که عصاره های گوجه فرنگی اثر معنی دار و متفاوت روی ویژگی های زیستی زنبور B. hebetor داشت؛ بنابراین بررسی اثرات عصاره های گوجه فرنگی روی رفتار و زیست شناسی دشمنان طبیعی قبل از استفاده از آن­ها در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات ضروری است.

Keywords:

ترکیبات گیاهی , جدول زیستی , زنبور پارازیتوئید , کنترل تلفیقی