بررسی روایت شناسانه مجموعه داستان آویزه های بلور اثر شهرنوش پارسی پور بر اساس نظریه ژرار ژنت

ژرار ژنت در نظریه روایت شناسانه خود با تکیه بر پنج اصل: صدای روایت، زمان روایتگری، سطح روایت، زمان روایت و منظر روایت، روایت­های موجود در متون مختلف را بررسی  می کند. نظریه او به عنوان مطرح ترین و جامع­ترین نظریه روایت شناسی شناخته می شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و با هدف بررسی مجموعه داستان آویزه های بلور اثر شهرنوش پارسی­پور از جنبه روایی و نشان دادن سطوح مختلف روایت در آن، انجام شده و در این بررسی، بر نظریه روایت شناسی ژنت تاکید شده است؛ در این راستا، پرسش اصلی پژوهش این است که در این نمونه انتخاب شده، کدام عناصر از عناصر روایت و به چه میزان کاربرد داشته است؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که در این مجموعه داستان، سطوح مختلفی از نظریه روایت شناسی ژنت وجود دارد. در بررسی صدای روایت، نویسنده از مجموع ۱۲ داستان کوتاه این اثر، در هفت داستان از راوی درون رویداد و در پنج داستان از راوی برون­رویداد استفاده نموده و هفت داستان به شیوه پسارویداد و پنج داستان دیگر به شیوه همزمان با رویداد روایت شده است؛ هفت داستان دارای کانونی سازی درونی ثابت، دو داستان کانونی سازی بیرونی و سه داستان دیگر فاقد کانونی سازی یا دارای کانونی سازی صفر درجه  است. شش مورد بسامد مفرد، پنج مورد بسامد مکرر و یک مورد بسامد بازگو در پردازش داستان­ها به دست آمد. در تحلیل زمان روایت داستان­ها، نه نمونه استفاده از صحنه پردازی به شیوه برقراری گفت وگو میان شخصیت های داستان­ها، پنج نمونه توالی زمانی، دو نمونه تطویل و دو نمونه وقفه یا مکث در روایت داستان مشاهده گردید.

Keywords:

روایت شناسی , ژرار ژنت , ادبیات داستانی ایران , داستان کوتاه , شهرنوش پارسی پور , آویزه های بلور