سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

نقش نفوذ اجتماعی علمای خراسان در واقعه مسجد گوهرشاد (با تکیه بر نظریه نخبگان پاره تو)

Publish Year: 1401
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 238

This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_IRST-4-8_006

Index date: 4 April 2023

نقش نفوذ اجتماعی علمای خراسان در واقعه مسجد گوهرشاد (با تکیه بر نظریه نخبگان پاره تو) abstract

نهادهای اجتماعی در تاریخ معاصر ایران با محوریت نهاد دین و با زعامت روحانیت و حوزه های علمیه بوده است؛ شواهد تاریخی در این دوران بیانگر کنش­های متعدد اجتماعی عالمان شیعی و نفوذ فوق­العاده آنان در میان توده­های مردم است. فقدان بسترهای لازم برای دست­یابی به امنیت و حقوق اجتماعی و رشد نسبی آگاهی مردم موجب گردید تا در دوران مورد­نظر بارها، مکان­های مقدس مذهبی را با رهبری علما به­عنوان مراکز دادخواهی مورد استفاده قرار دهند؛ در این راستا تحصن در مسجد گوهرشاد در تیرماه ۱۳۱۴ با درخواست و پشتیبانی مردم و نفوذ اجتماعی علمای خراسان که نخبگان عصر خود بودند از برجستگی خاصی برخوردار است. این تحقیق با استفاده از روش پژوهش تاریخی و به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفت و تلاش نمود واقعه مسجد گوهرشاد را از منظر نفوذ و قدرت اجتماعی علما بررسی نماید. یافته های پژوهش حاضر گویای این است که با اجرای برنامه­های شبه مدرنیستی پهلوی اول، نه تنها برخی باورها و رسوم مذهبی مورد تهدید و تغییر قرار گرفتند بلکه بسیاری از وظایف اجتماعی روحانیون و معیشت اقشاری از بازاریان کاهش یافت، بنابراین آن­ها با مراجعه مکرر به علما خواهان اقدام آنان شدند. با توجه به نظریه پیشگامی نخبگان پاره­تو، علمای خراسان به­عنوان نخبگان جامعه ایران معاصر با هدایت توده­های مردم در مسجد گوهرشاد به فعالیت پرداختند. اتکای مردم به علما، رهبران فکری خود برای گفت و گو با حاکمیت بود؛ اما نتیجه این اعتراض فرهنگی، اقدامی به دور از گفتمان تفکر محور، قتل عام تعدادی از مردم و تبعید تعدادی از علمای خراسان و بازاریان بود.

نقش نفوذ اجتماعی علمای خراسان در واقعه مسجد گوهرشاد (با تکیه بر نظریه نخبگان پاره تو) Keywords:

نقش نفوذ اجتماعی علمای خراسان در واقعه مسجد گوهرشاد (با تکیه بر نظریه نخبگان پاره تو) authors

سیدعلاالدین شاهرخی

دانشیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
الف) اسناداسنادی از انجمن های بلدی، تجار و اصناف (۱۳۲۰-۱۳۰۰ ...
اسنادی از انتخابات مجلس شورای ملی در دوره پهلوی اول، ...
تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد، تهران: مرکز ...
جعفری، مرتضی، واقعه کشف حجاب اسناد منتشر نشده از واقعه ...
مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پرونده وقایع مسجد گوهرشادب) کتابقرآن ...
آبراهامیان، یرواند، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل محمدی ...
آبراهامیان، یرواند، تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی، ...
آپتون، جوزف، تحلیلی بر تاریخ معاصر ایران، ترجمه عباسقلی غفاری ...
آجدانی، ل. روشنفکران ایران در عصر مشروطیت، چ اول، تهران: ...
آدمیت، فریدون، ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، تهران: پیام، ۲۵۳۵ ...
ابن اثیر، عزاالدین علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، ...
ادیب هروی، محمدحسن، حدیقه الرضویه، طبع اول، مشهد: شرکت چاپخانه ...
ازغندی، علیرضا، درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی ایران، تهران: قومس، ...
اسعد بختیاری، جعفرقلی خان، خاطرات، تهران: نشر اساطیر، ۱۳۷۸ ...
اعتمادالسلطنه، محمدحسن­خان، روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، تهران: امیرکبیر، ۱۳۷۹ ...
الگار، حامد، دین و دولت در ایران نقش علما در ...
امیرطهماسب، عبداله، تاریخ شاهنشاهی اعلی حضرت رضاشاه کبیر، تهران: دانشگاه ...
بروجردی، مهرزاد، تراشیدم، پرستیدم، شکستم، تهران: نگاه معاصر، ۱۳۸۹ ...
اورسل، ارنست، سفرنامه، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: زوار، ۱۳۵۳ ...
بلوشر، فون، سفرنامه، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی، ۱۳۶۳ ...
بهلول، محمدتقی، خاطرات سیاسی بهلول، ترجمه علی اصغر کیمیایی، مشهد: ...
پروکوپیوس، جنگ­های ایران و روم، ترجمه محمد سعیدی، تهران : ...
پولاک، یاکوب­ادوارد، سفرنامه پولاک، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی، ۱۳۶۱ ...
تلگرافات، مجله یاد، ش ۸۴، تابستان ۱۳۸۶ ...
تهرانی (میرخانی)، سیدمصطفی (۱۳۸۵). سفرنامه گوهر مقصود، به کوشش زهرا ...
جعفریان، رسول، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، قم: ...
حاجیانی، دشتی عباس، عنصر فضیلت و تقوا حضرت آیت اله ...
حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله، زبده التواریخ، مقدمه و ...
حسام، فرحناز، دولت و نیروهای اجتماعی در عصر پهلوی اول، ...
خاطرات سیاسی سیدمحمدعلی شوشتری، به اهتمام غلام حسین میرزاصالح، تهران: ...
دلاواله، پیترو، سفرنامه پیترودلاواله، ج ۱ (قسمت مربوط به ایران)، ...
الذهبی، شمس­الدین محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر ...
رضوانی، هما، لوایح شیخ فضل الله نوری، تهران: تاریخ ایران، ...
روشه، گی، تغییرات اجتماعی، ترجمه منصور وثوقی، تهران: نی، ۱۳۸۰، ...
زاهدانی، سید زاهد، جنبشهای سیاسی معاصر، قم: طه، ۱۳۸۹ ...
زرگری نژاد، غلامحسین، رسایل مشروطیت، مشروطه به روایت موافقان و ...
سارامان، شارل و همکاران، روش های پژوهش در تاریخ، ترجمه ...
سانسون، نیکلاس، سفرنامه سانسون، ترجمه تقی تفضلی، تهران: ابن سینا، ...
سپهر، عبدالحسین خان، مرآه الوقایع مظفری و یادداشت های ملک ...
سجادی، صادق، «آستان قدس»، دایرهالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم ...
سریع القلم، محمود، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: فروزان روز، ۱۳۸۹ ...
شاردن، ژان، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: توس، ۱۳۷۴ ...
صدر، محسن (صدرالاشراف)، خاطرات صدرالاشراف، بی جا: وحید، ۱۳۶۴ ...
صلاح، مهدی، کشف حجاب، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش­های سیاسی، ...
طباطبایی، سیدجواد، زوال اندیشه سیاسی در ایران، تهران: کویر، ۱۳۷۳ ...
عضدالدوله، احمدمیرزا، تاریخ عضدی، تهران: موسسه سرو، ۱۳۶۲ ...
عطاردی، عزیزالله، تاریخ آستان قدس، تهران: عطارد، ۱۳۷۱ ...
عین السلطنه، قهرمان میرزا، روزنامه خاطرات عین السلطنه. به­کوشش مسعود ...
عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران: امیرکبیر، ۱۳۷۷ ...
فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران: اطلاعات، ۱۳۶۶ ...
فلسفی، نصرالله، زندگانی شاه عباس اول، تهران: کیهان، ۱۳۵۲ ...
فلور، ویلم، جستارهایی از تاریخ اجتماعی ایران در عصر قاجاریه، ...
فوران، جان، مقاومت شکننده؛ تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد ...
قاسم پور، داوود، قیام مسجد گوهرشاد به روایت اسناد، تهران: ...
قاضی، نعمت اله، علل سقوط حکومت رضاشاه، تهران: نشر آثار، ...
کاتوزیان (تهرانی)، محمدعلی، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران: شرکت سهامی ...
کار، ای. اچ، تاریخ چیست، ترجمه حسن کامشاد، چ ۲، ...
کاویانیان، محمداحتشام، شمس الشموس، بی­جا: بی نا، ۱۳۵۴ ...
کدی، نیکی آر، ریشه های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، ...
کریستن­سن، آرتور، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، تهران: ...
کوزر، لوئیس آلفرد، زندگی و اندیشه بزرگان جامعه شناسی، ترجمه ...
کوهستانی نژاد، مسعود، واقعه خراسان، تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات ...
کوهن، بروس، مبانی جامعه شناسی، ترجمه غلامعباس توسلی و رضا ...
کیت، نش، جامعه شناسی سایر عناصر، ترجمه محمد تقی دلفروز، ...
لمبتن، آن، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمه ...
لیک، دیوید و ای مورگان، پاتریک ام، نظم های منطقه ...
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ...
محیط طباطبایی، محمد، تطور حکومت در ایران بعد از اسلام. ...
مرعشی­النجفی، شهاب­الدین، ملحقات الاحقاق، قم: مکتبه الآیه الله المرعشی، ۱۴۱۵ ...
مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ...
مکی، حسین، تاریخ بیست ساله ایران، تهران: امیرکبیر، ۱۳۵۷ ...
ملک زاده، مهدی، تاریخ انقلاب مشروطه ایران، تهران: علمی، ۱۳۷۳ ...
میرزا سمیعا، تذکره الملوک، چاپ دبیرسیاقی. تهران: امیرکبیر، ۱۳۶۸ ...
نجفی، موسی، تاریخ تحولات سیاسی ایران، بررسی مولفه های دین ...
واحد، سینا، قیام گوهرشاد، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ...
هدایت، حاج مهدی قلی (مخبرالسلطنه)، خاطرات و خطرات، تهران: زوار، ...
Ashraf, Ahmad, Bazar: Socioeconomic and political role, Encyclopedia of Iranica, ...
Stearns, Peter N, “Social History”, Encyclopedia of Social History, Edited ...
Toch, H, The Social Psychology of Social Movements, London: Methuen, ...
Wilson, J, Introduction to Social Movements, N.Y: Basic Books, ۱۹۷۳ ...
نمایش کامل مراجع