جایگاه نقد منابع در کتابهای تاریخ سازمان سمت: ارائه یک پیشنهاد

مولفههای نظام آموزش دانشگاهی را میتوان به دانشجو، استاد، ساختارهای آموزشی و محتوای آموزشی تقسیم کرد. در این میان کتابهای درسی دانشگاهی به عنوان یکی از مهم تر اجزای محتوای آموزشی به دلیل ایفای نقش واسط بین استاد و دانشجو از جایگاه ویژهای در آموزش برخوردارند. این پژوهش با توجه به اهمیت کتابهای درسی دانشگاهی در انتقال دانش در تمام اجزایش (دادهها، نظریهها، روششناسی، روش) با استفاده از روش تحلیل محتوا به دنبال بررسی و تحلیل کتابهای درسی دانشگاهی رشته تاریخ از حیث التفاتشان به نقد منابع براساس روششناسی نقد تاریخی منابع است. از آنجا که سازمان سمت متولی اصلی تدوین و انتشار کتابهای درسی دانشگاهی است، کتابهای منتشرشده از سوی این سازمان به عنوان منابع درسی دانشگاهی رشته تاریخ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد که از بین ۳۸ عنوان کتاب مرتبط با سرفصلهای درسی تنها در ۱۰ عنوان کتاب، فصل یا قسمتی برای معرفی و نقد منابع تاریخی اختصاص داده شده است. در بین کتابها و صفحاتی که به معرفی و نقد منابع پرداختهاند، تنها دو کتاب به مبحث نقد منابع ورود کرده و بقیه صرفا به معرفی منابع بسنده کردهاند. به همین دلیل به نظر میرسد در تالیف کتابهای درسی تاریخ التفات چندانی به نقد منابع نشده است و این امر میتواند بر مهارتهای تفکر انتقادی و برخورد پرسشگرانه و فعال دانشجو با منابع تاریخی تاثیری منفی داشته باشد. لذا پیشنهاد میشود در تالیف کتابهای درسی تاریخ، فصلی برای نقد منابع براساس نقد تاریخی در کنار نقد برخی از روایتهای تاریخی اختصاص یابد.

Keywords:

نقد منابع , کتاب درسی , رشته تاریخ , سازمان سمت