انتخاب بهترین مدل پیش بینی تغییرات عملکرد بوم سازگان در گرادیان چرایی مناطق نیمه خشک (مطالعه موردی: دشت گرگان)

مراتع بوم سازگان های پویا و دینامیکی هستند که به ناهنجاری هایی چون نوسانات اقلیمی و عواملی چون الگوهای مدیریتی و چرای دام واکنش نشان می دهند. استخراج روند مکانی این تغییرات می تواند در برنامه ریزی برای مدیریت و احیای چشم اندازهای تخریب شده کمک شایانی نماید. در این مطالعه روند تغییرات عملکرد بوم سازگان بوته ای تحت تاثیر چرای دام نسبت به آغل مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور در گرادیان چرای دام در مراتع قشلاقی دشت گرگان در نقاط تعیین شده اقدام به ارزیابی چرخه عناصر غذایی، نفوذپذیری و پایداری خاک به عنوان عملکرد بوم سازگان این مراتع در سه تکرار شد. شاخص های اندازه گیری شده با استفاده از روش های آماری و مدل های رگرسیونی به منظور مشخص کردن روند تغییرات عملکرد بوم سازگان در طول گرادیان چرا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد روند تغییرات شاخص های عملکردی در طول گرادیان چرای دام روند معنی داری دارد. مناطق نزدیک به آغل کمترین مقدار و نقاط انتهای گرادیان بیشترین میزان این شاخص ها را به خود اختصاص دادند. با بررسی انواع مدل های رگرسیونی از لحاظ میزان ضریب اطلاعات آکائیک، بهترین مدل پیش بینی روند تغییرات عملکرد بوم سازگان در گرادیان چرای دام از نظر شاخص های پایداری و چرخه عناصر غذایی بوم سازگان مدل سیگموئید سه پارامتری و از نظر شاخص نفوذپذیری مدل سیگموئید چهار پارامتری با کمترین میزان ضریب اطلاعات آکائیک و سطح اطمینان بالاتر انتخاب شدند. نتایج این مطالعه می تواند به عنوان ورودی مدل های کمی سازی مرتع برای شناسایی مناطق بحرانی و پیش بینی اثرات مدیریت بر تولید و پایداری بوم سازگان کاربرد داشته باشد.

Keywords:

ناهنجاری , آستانه , شاخص عملکردی , سیگموئید , مراتع نیمه خشک