« صکوک الدلیل حماسه ای مضحک به تقلید از شاهنامه »

ابوالحسن یغمای جندقی از شاعران عصر قاجار است که مفاسد روزگار خود را با طنز به نقد کشیده است. از شگردهای او نقیضه­پردازی از شاعران پیشین سبک خراسانی و عراقی است. مثنوی «صکوک­الدلیل» منظومه­ای۵۶۴ بیتی در هجو یکی از همعصران اوست که شاعر در سرایش آن به شاهنامه فردوسی نظر­ دارد. این مقاله  براساس مولفه­های حماسه مضحک به مطالعه شکل، ساختار و درون­مایه­ «صکوک­الدلیل» می­پردازد و  آن را با انواعی چون نقیضه و بورلسک مقایسه می­کند. یغما با بهره­گیری از روش نقیضه پردازی می­کوشد در اشعارش خلاقیت را جایگزین تقلید نماید. او در این کار تا حدودی موفق بوده است؛ اما گاه تغییر آهنگ از لحن حماسی به لحن تعلیمی و تلفیق آن دو با هم این منظومه را از یکپارچگی سبکی به دور ساخته است.

Keywords:

صکوک الدلیل , یغمای جندقی , حماسه مضحک , نقیضه , بورلسک