بازنگری انتقادی استدلال کلامی مثبت «اراده الهی»
Publish place: Islamic Philosophical Doctrines، Vol: 17، Issue: 30
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 124
This Paper With 18 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IPHD-17-30_006
تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402
Abstract:
متکلمان در اثبات اراده الهی، از استدلالی بر پایه مقدمات و مبانی خاص استفاده می کنند که اشکالاتی جدی دارد. این اشکالات متوجه حکمایی که مبانی متفاوتی دارند، اما این استدلال را پذیرفته و به آن استناد نموده اند نیز می گردد. خلاصه استدلال این است که از بین اشیاء ممکن الوجود تنها بعضی اشیاء ایجاد می گردند و این اشیاء در زمانی خاص به وجود می آیند. اختصاص وجود به آن ها و اختصاص آن ها به زمان خاصشان به مخصصی نیازمند است. این مخصص که نمی تواند علم یا قدرت باشد، بنابراین صفتی دیگر به نام اراده را برای خداوند اثبات می کند. این استدلال که در دامان اشاعره شکل می گیرد و با وجود اشکالات مبنایی و محتوایی، بعضی متکلمان معتزله، امامیه و برخی حکما نیز آن را تکرار کرده اند، مستلزم اشکالاتی از جمله ترجیح بلامرجح، حدوث زمانی عالم، اختصاص اراده به امور مادی و زمانی، امکانی شدن اراده الهی و... می باشد. به علاوه، اشکالاتی در تمامیت این استدلال نیز وجود دارد که از آن جمله می توان تعارض درونی، عدم انحصار مخصص در اراده، امکان تعمیم ویژگی های اراده به علم و قدرت و در نتیجه امکان جایگزینی این دو صفت به عنوان مخصص و... را برشمرد. در این جستار برآنیم که با بررسی اشکالات و نقد این استدلال، مانع از ابتلا به خطاهای ناشی از آن شویم.
Keywords:
Authors
سیدمحمد حسینی حکمت (نویسنده مسئول)
دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد
طه آگاه
دانشجوی دکتری حکمت متعالیه دانشگاه خوارزمی
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :