تجدد ادبی در مطبوعات اواخر عصر قاجار

تجدد ادبی علاوه بر داشتن پشتوانه های بومی و تغییر در زیرساخت ها و مناسبات اقتصادی و سیاسی، متاثر از شناخت ادبیات غربی نیز بود و روشنفکران ایرانی که در حوزه تولید متون ادبی فعالیت داشتند، با انتشار آثار خود موجب رونق گرفتن دیدگاه ها و سبک های تازه در حوزه ادبیات شدند. با بررسی نشریات در بازه زمانی مشروطیت تا پایان قاجار متوجه می شویم که بحث تجدد ادبی در حوزه مباحث نظری تجدد ادبی؛ نوآوری در شکل و محتوای متن های ادبی؛ رونق گرفتن ترجمه؛ گسترش پژوهش های ادبی و رونق گرفتن نقد ادبی مطرح بوده است. البته روشنفکران و ادیبان ایرانی فهم های گوناگونی از مسئله تجدد داشته اند. گروهی معتقد بودند منظور از تجدد ویران کردن هر چیزی است که متعلق به پیشینیان و سنت است و لازم است از گذشته ادبی خویش فاصله بگیریم و ادبیاتی متناسب با زمانه خویش بیافرینیم. دسته دیگر از تجددخواهان که گرایش های ملی‎گرایانه داشتند تجدد ادبی را در سره گرایی و پاک سازی زبان فارسی از واژه های عربی و غربی می دانستند. گروه دیگر از ادیبان در برابر مسئله تجدد، موضعی میانه در پیش گرفتند. ایشان عقیده داشتند می توان با حفظ سنت ادبی، به موضوعات جدید نیز پرداخت. از نظر این گروه سنت و تجدد، امری تقابلی به شمار نمی آمد، بلکه موضوعی تداومی بود و تجدد در امتداد سنت شکل می گرفت.

Keywords:

ادبیات معاصر , تجدد ادبی , مطبوعات ادبی