بررسی جایگاه ذهن آگاهی در بهبود پیشرفت تحصیلی

موفقیت یا عدم موفقیت تحصیلی هر دو از مهم ترین دغدغه های هر نظام آموزشی اند. پیشرفت تحصیلی در هر جامعه نشان دهندهموفقیت نظام آموزشی در زمینه هدف یابی و توجه به رفع نیازهای فردی است؛ بنابراین نظام آموزشی زمانی کارآمد و موفق استکه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان آن در دوره های مختلف دارای بیشترین رقم باشد. پیشرفت تحصیلی پارامترآموزشی است که مهم ترین عامل موفقیت اجتماعی و فردی محسوب می شود و از این بابت بیشترین نگرانی استادان، مسئولانآموزشی دانشگاه و خانواده های دانشجویان را به خود اختصاص داده است. افت تحصیلی طیف مخالف پیشرفت تحصیلی محسوبمی شود که تاثیر منفی بر سرنوشت فرد دارد و هزینه های گزافی بر خانواده و جامعه تحمیل می کند. به نظر می رسد پیشرفتتحصیلی متغیر چندبعدی باشد که از عوامل زیادی تاثیر می گیرد، یکی از این عوامل ذهن آگاهی محسوب می شود که عبارت استاز توجه به طریقی خاص، معطوف به هدف در زمان حال و بدون داوری نسبت به تجربیات درونی و بیرونی. بیشتر، این حالت ذهنیبا شیوه های مختلف مراقبه )مدیتیشن( آموخته می شود . واژه ذهن آگاهی، برگردان واژه sati است که در آئین بودا به معنای آگاهیو نوعی ظرفیت معنوی یا روانشناختی است. در روانشناسی، با توجه به اینکه چه کسی با چه روش و دیدگاهی، ذهن آگاهی رامطالعه می کند، تعاریف متفاوت است. ذهن آگاهی به دلیل حالت ذهنی و توجه بیشتر به موضوع و استفاده از مجموعه مهارت ها وفنون آن به پیشرفت تحصیلی دانش آموز کمک می کند. بر پایه پژوهش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای ذهن آگاهی بیشتراز دانش آموزانی است که ذهن آگاهی پایینی دارند. در سال های اخیر دانش روانشناسی، اهمیت ذهن آگاهی را دریافته و شروع بهشناسایی مزایای زیاد آموزشی آن کرده است و اثر تمرینات ذهن آگاهی بر بهبود مهارت های شناختی و عملکرد تحصیلی ثابت شدهاست. با توجه به نکات مطرح شده و پژوهش های اندک صورت گرفته در زمینه روابط و اثرات ذهن آگاهی بر پیشرفت تحصیلی دانشآموزان بیش از پیش نیاز به اهمیت و برنامه ریزی دارد.

Keywords:

ذهن آگاهی , پیشرفت تحصیلی , دانش آموزان , توجه