استفاده از میکروارگانیزم ها در تعیین ارتباط افق مخزنی آسماری در میادین همجوار: مطالعه موردی در فروافتادگی دزفول جنوبی

پیجویی ژئومیکروبی هیدروکربن­، از جمله روش­های ژئوشیمی سطحی غیر مستقیم بوده که بر اساس نشت هیدروکربن­های گازی سبک از مخازن نفت و یا گاز به سطح زمین استوار است. در این روش از فراوانی باکتری­های اکسیدکننده هیدروکربن در خاک­های سطحی استفاده می­شود. این باکتری­ها از گازهای هیدروکربنی به عنوان تنها منبع غذایی خود استفاده کرده و در نتیجه فراوانی آنها در رسوبات نزدیک به سطح در بالای مخازن هیدروکربنی افزایش می­یابد. شناسایی جمعیت­های غیرعادی باکتری­های اکسیدکننده بوتان در خاک­های سطحی می­تواند به ارزیابی چشم­انداز اکتشاف هیدروکربن­ها کمک نماید. مقاله پیش­رو، به مطالعه ژئومیکروبی دو مورد از میادین فروافتادگی دزفول جنوبی برای بررسی چشم­اندازهای اکتشاف هیدروکربنی و تعین ارتباط افق مخازن آسماری در آنها پرداخته است. در مطالعه حاضر ۴۰۳ نمونه خاک سطحی از دو میدان مجاور برداشت شده و برای اندازه­گیری میزان باکتری­های اکسید کننده گاز بوتان تحت کشت میکروبی قرار گرفته­اند. تعداد کلنی­های باکتری (Colony Forming Unit, CFU) مصرف­کننده ­بوتان پس از کشت بین یک تا ۵۰۷ cfu/gm شمارش شدند. نقشه­های توزیع غلظت کلنی، ناهنجاری­های متمایزی را در شرق و شمال­شرق منطقه مورد مطالعه نشان می­دهند. از آنجایی که غلظت کلنی­ها در این ناهنجاری­ها بالا و قابل توجه است، نشت از انباشته­های هیدروکربنی سبک مخازن نفت و گاز به اثبات می­رسد. ازطرف دیگر افق مخازن آسماری در میادین مورد مطالعه به دلیل عدم یکپارچگی ناهنجاری­ها، با هم در ارتباط نبوده و به احتمال بسیار زیاد هیدروکربنهای به دام افتاده در آنها مشخصات فیزیکی و شیمیایی متفاوتی دارند.

Keywords:

باکتری های مصرف کننده هیدروکربن , ژئوشیمی سطحی , ریزنشت , ناهنجاری میکروبی , فروافتادگی دزفول