ارزیابی ژئوشیمیایی سازندهای کشف رود و چمن بید در کپه داغ شرقی، شمال شرق ایران

در این مطالعه کیفیت، کمیت و بلوغ ماده ی آلی در سازندهای کشف­رود و چمن­بید بررسی شد. سازند کشف­رود در چاه­های A، B و E با مقادیر محتوی کربن آلی (Total Organic Carbon: TOC) کمتر از یک درصد سنگ مادر ضعیف است. این سازند در چاه D با TOC کمتر از ۲درصد دارای سنگ مادر نسبتا خوب (Fair) و در چاه C سنگ مادر محسوب نمی­شود. سازند چمن­بید تنها در چاه B تشخیص داده شده است و سنگ مادر محسوب نمی­شود. این نتایج بر اساس نمودار S۲ در برابر TOC نیز تایید می­شوند. نمودار HI در برابر OI برای تعیین نوع کروژن نشان می­دهد که سازند کشف­رود دارای کروژن­های مخلوط II-III، III و IV و سازند چمن­بید دارای کروژن III می­باشد. برای تعیین نوع هیدروکربور تولیدی احتمالی حداقل TOC برای زایش و مهاجرت نفت و گاز به ترتیب یک و ۵/۰درصد و حداقل S۲ برابر باmgHC/grTOC ۳ در نظر گرفته شد. بر این اساس سازند کشف­رود تنها در چاه D توانایی زایش و مهاجرت مقداری نفت و گاز را دارد (TOC بالای ۵/۱درصد و S۲ بالای ۳) و در بقیه ی چاه­ها سازند کشف­رود و سازند چمن­بید در چاه B عملا پتانسیلی برای زایش و توانایی برای مهاجرت هیدروکربور ندارند. به طور کلی نمی­توان الگوی مشخصی از تغییرات TOC برای سازند کشف­رود به دست آورد و تغییرات مواد آلی با جریان­های قدیمه و منشا تامین رسوب همخوانی نشان نمی­دهد. فعالیت­های تکتونیکی در هنگام رسوب گذاری منجر به تغییرات رخساره­ای و احتمالا مانع اصلی برای ارائه ی الگوی مشخصی جهت تشکیل و نگهداری مواد آلی شده­اند.

Keywords:

سازند کشف رود , سازند چمن بید , پتانسیل هیدروکربور زایی , کپه داغ شرقی.