پیشنهاد راه حل سیاستی به منظور اصلاح رابطه ی مالی دولت و شرکت ملی نفت ایران

رابطه ی مالی میان دولت و شرکت ملی نفت، از یک سو مهم ترین ابزار دولت به منظور سیاست گذاری و اعمال خواسته های خود بر شرکت ملی نفت است و از سوی دیگر از اصلی ترین عوامل تاثیرگذار در حرکت این شرکت به سمت شرکتی با عملکرد تجاری برشمرده می شود. نظر به این جایگاه، در این مقاله رابطه ی مالی میان دولت و شرکت ملی نفت ایران بررسی شده و تلاش می شود به این سوال پاسخ داده شود که آیا رابطه ی مالی کنونی می تواند موجب بهبود عملکرد شرکت ملی نفت شود؟ در غیراین صورت رابطه ی مالی مناسب با توجه به محدودیت های کنونی چه مدل رابطه ای است؟ بر این اساس، مشکلات رابطه ی مالی کنونی را می توان به دو دسته تقسیم بندی کرد. مشکلاتی مانند سهم بالای دولت، کمبود منابع برای سرمایه گذاری و عدم انگیزه برای ایجاد ارزش افزوده، مشکلات ناشی از رژیم مالی و عدم تفکیک نظام یارانه ی انرژی، نقش دستگاه اجرایی در پرداخت سهم ذی نفعان، پیچیدگی و تغییرات سالانه و سود سهام و مالیات صوری از مشکلات ناشی از حکمرانی و مدیریت نامطلوب رابطه ی مالی کنونی به شمار می رود. در ادامه به وسیله ی یک چارچوب ۴گانه، بایدهای یک رابطه ی مالی کارآمد تشریح شد. در گام انتهایی نیز بر اساس شاخص های احصا شده، روش پرداخت «فی متغیر بر اساس خط پایه و تولید واقعی» از میان روش های مختلف موجود، برای رابطه ی مالی میان دولت و شرکت ملی نفت ایران پیشنهاد شده است.

Keywords:

رابطه ی مالی , ظرفیت تولید , یارانه ی انرژی , بهره ی مالکانه , مالیات , پرداخت مبتنی بر تولید