پیش بینی تراز آب زیرزمینی با استفاده از مدل استنتاج تطبیقی عصبی فازی (مطالعه موردی: دشت قم)

آب های زیرزمینی به عنوان مهم ترین منابع آبی در دشت قم محسوب می گردند. بنابراین پیش بینی نوسانات سطح آب زیرزمینی این دشت می­تواند در برنامه ریزی و تصمیم گیری های بعدی مفید باشد. هدف از انجام این تحقیق پیش بینی تراز آب زیرزمینی دشت قم با استفاده از مدل استنتاج تطبیقی عصبی فازی است. با استفاده از این روش مدل سازی فرآیندهای غیرخطی نظیر آب های زیرزمینی بدون در نظر گرفتن فیزیک مسئله و یا دانستن مشخصات لایه های آبخوان و اطلاعات پیچیده زمین شناسی امکان پذیر می گردد. تعداد نه چاه مشاهده ای در محدوده دشت قم انتخاب گردید. در این مدل سازی، الگوها و ترکیبات متفاوتی از داده های ورودی، شامل سطح آب های زیرزمینی، تخلیه از چاه ها و بارندگی در ۱۲ ماه قبل استفاده شدند و خروجی مدل، سطح آب زیرزمینی در ماه فعلی انتخاب شد. نتایج نشان داد این مدل، با توجه به ضریب همبستگی برابر با ۹۶/۰ و ریشه میانگین مربعات خطا برابر با ۲۶/۰ از دقت مناسبی در پیش بینی سطح آب زیرزمینی چاه های مشاهده ای مورد مطالعه برخوردار می باشد. استفاده از داده های تخلیه از چاه ها در مدل سازی ها موجب بهبود نتایج در چاه های مشاهده ای گردید که نشان می دهد این داده ها بر تراز آب زیرزمینی تاثیرگذار بوده که با توجه به کاهشی بودن روند کلی تغییرات آب زیرزمینی دشت قم می توان چنین استنباط کرد، تخلیه از چاه ها به عنوان مهم ترین عامل کاهش تراز آب زیرزمینی این دشت است. نتایج این تحقیق نشان داد تراز آب زیرزمینی ماه های قبل و میزان تخلیه چاه جهت پیش­بینی تراز سطح آب زیرزمینی در مناطق آب و هوایی خشک و نیمه خشک مانند دشت قم در ورودی مدل سازی مناسب می باشد.

Keywords:

دشت قم , مدل سازی , آبخوان , پیش بینی سطح آب زیرزمینی , مدل استنتاج تطبیقی عصبی فازی