ارتباط سطح سرمی ویتامین D با برخی نشانگرهای متابولیکی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی مراجعه کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: با توجه به شواهد علمی موجود در زمینه نقش کلیدی ویتامین D در کنترل مسیرهای متابولیکی، این مطالعه با هدف تعیین ارتباط سطح سرمی ویتامین D با برخی نشانگرهای متابولیکی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD;Non-alcoholic fatty liver disease) انجام شد. مواد و روش ­ها: این مطالعه­ توصیفی بر روی ۱۲۲ بیمار مبتلا به NAFLD مراجعه کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز که بر اساس غلظت سرمی ویتامین D به گروه­های "ویتامین D کافی" (۴۶ نفر) و "کمبود ویتامین D" (۷۶ نفر) تقسیم شده بودند، انجام شد. تشخیص NAFLD توسط التراسونوگرافی در ناحیه شکم انجام شد، و غلظت سرمی گلوکز، کلسترول تام (TC)، لیپوپروتئین ­های با چگالی پایین (LDL-c)، لیپوپروتئین­های با چگالی بالا (HDL-c) و همچنین شاخص مقاومت انسولینی (HOMA-IR) به عنوان نشانگرهای متابولیک اندازه­ گیری شد. غلظت سرمی ترانس ­آمینازهای کبدی و شدت استئاتوز کبدی به عنوان معیارهای عملکرد کبدی مورد بررسی قرار گرفت.  یافته ­ها: غلظت سرمی انسولین (۰۲۴/۰=p)، LDL-c (۰۰۱/۰>p) و HOMA-IR (۰۱۱/۰=p) در بیماران مبتلا به NAFLD دارای کمبود ویتامین D به­ طور معنی­ داری بیشتر از بیماران دارای سطوح کافی این ویتامین بود. هم­چنین، غلظت سرمی آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (ALT) (۰۰۵/۰=p) و فراوانی درجات شدید­ استئاتوز کبدی با وضعیت ویتامین D ارتباط معکوس داشت (۰۴۲/۰ =p). پس از تعدیل اثر احتمالی عوامل مداخله­گر ، شانس داشتن هایپرکلسترولمی (۰۰۹/۰=p) و LDL-c بالا (۰۱۱/۰=p) در بیماران دارای کمبود ویتامین D به­طور معنی­داری افزایش یافت. نتیجه­ گیری: یافته­های این مطالعه نشان داد که کمبود ویتامین D با شانس بالاتر اختلالات چربی خون و شدت بیشتر استئاتوز کبدی در بیماران مبتلا به NAFLD ارتباط دارد. واژه­ های کلیدی: ویتامین D سرم، الگوی چربی خون، گلوکز سرم، مقاومت به انسولین، کبد چرب غیرالکلی

Keywords:

Serum vitamin D , Lipid profile , Serum glucose , Insulin resistance , Non-alcoholic fatty liver , ویتامین D سرم , الگوی چربی خون , گلوکز سرم , مقاومت به انسولین , کبد چرب غیرالکلی