آشنایی با تحلیل محتوا، مراحل و شیوه های اجرای آن در برنامه درسی آشکار

این مقاله با هدف آشنایی با تحلیل محتوا، مراحل و شیوههای اجرای آن در برنامه درسی آشکار با روش مروری و کتابخانه ایانجام شد به این صورت که تحلیل محتوا از رو شهای اسنادی است که به بررسی نظام مند، عینی، کمی و تعمیم پذیر پیامهایارتباطی میپردازد. این روش در دسته بندی روشها، پنهانگر محسوب میشود و از آن برای بررسی محتوای آشکار پیامهایموجود در یک متن میپردازد و در نتیجه وارد تاویل و نشانهشناسی محتوای پیام نمیشود. تحلیل محتوا روشی مناسب برایپاسخ دادن به سوالهایی درباره محتوای یک پیام است. هر چند در رویکردهای اولیه، ادعا میشد که تحلیل محتوا میتواندعلاوه بر محتوای پیام، به ویژگیهای مولف و تاثیر بر مخاطب بپردازد، اما امروزه دو کارکرد اخیر را تنها در رو شهای تلفیقیمیدانی و اسنادی امکانپذیر میدانند. از تحلیل محتوا در طیفی از رشت ههای علوم کتابداری و اطلاعرسانی )علم اطلاعات ودانش شناسی(، مدیریت اطلاعات، علم سنجی، علوم ارتباطات، جامعه شناسی، روانشناسی، زبان شناسی و مطالعات رسانه استفادهمیشود. این روش بر روی روزنامه ها، کتب درسی، فیلمهای سینمایی، برنامه های تلویزیونی، سخنرانیها، پاسخهای باز به سوالاتو مصاحبه ها و سایر حوزههای پیامهای ارتباطی به کار گرفته میشود. معمولا زمانی که از تحلیل محتوا به عنوان یک روش نامبرده میشود، تحلیل محتوای کمی مورد نظر است. با این حال، امروزه از تحلیل محتوای کیفی نیز در روشهای پژوهش اسنادینام برده میشود که به گونه ای همان تحلیل محتوای مضمونی یا تماتیک است. در تحلیل محتوای کیفی، تلاش بر این است تابا کدگذاری باز، محوری و زمین های، مقولات محتوایی موجود در پیامهای ارتباطی شناسایی و استخراج شود.

Keywords:

تحلیل محتوا , برنامه درسی آشکار , اسناد , پژوهش.