بررسی نقش فرهنگ در حاج آقا علی در رفسنجان

فرهنگ هر ملت تاثیر شگرفی در معماری آن منطقه دارد که به منظور درک بهتر فضاهای معماری نیاز است که به شناخت و تسلط کافی در این زمینه دست پیدا کرد زیرا که معماران زبردست عصر قدیم متکی بر علم و دانش و تخصصی که با آزمون و خطا و تجربیات پدران خود سینه به سینه منتقل شده در جهت ساخت بناهای با شکوه با عملکردهای بینظیر مبادرت می ورزیدند پس نیاز است که علم و دانش گذشتگان در زمینه نیارش و نوع نگرش آنها به معماری مورد بررسی قرار گیرد. یکی از فاکتورهای اساسی در معماری از گشته تا حال بحث فرهنگ و نقش آن در شکل گیری بناها و به طور کل معماریست. عدم توجه به مقوله ی فرهنگ و نگرش ملت هر منطقه باعث ساخت بناهای بی هویت و ناهماهنگ با باورها و خواسته های مردم می شود و پروژه با عدم استقبال و شکست روبرو می گردد. مطال و کتابهایی که از بزرگان فرهنگ و معماری منتشر شده است گواه بر تاثیر مستقیم باورها و اعتقادات و به طور کل فرهنگ هر جامعه در شکل گیری نوع معماری آن مرز و بوم است و کسانی که این فاکتور مهم را در پروژه های خود لحاظ کرده اند عملکرد موفق تری در نیجه ی کار داشته اند. در این تحقیق به موجب درک بهتر این موضوع چند مورد از فاکتورهای مهم فرهنگی در منطقه گرم و خشک استان کرمان بررسی شد و با نمونه موردی عمارت حاج آقا علی انطباق داده شد بدین منظور از نمودارها و عکس ها و اشکال در این خصوص در جهت درک بهتر موضوع بهره جسته شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که خانه حاج آقا علی واقع در رفسنجان طبق الگوهای معماران گذشته و با رعایت محرمیت، مهمان نوازی، سلسله مراتب و ... ساخته شده و معمار آن از نقشه ها و الگوهای مشخصی که ریشه در فرهنگ مردم عصر خود برای رفع نیازهای مادی و معنوی دارد استفاده کرده و در واقع معمار تلاش کرده که با در نظر گرفتن نیازهای جامعه ی خود الگویی مناسب و عامه پسند را به جامعه ارائه دهد و به طور مشخص با انطباق فاکتورهای فرهنگی در این بنا می توان تشخیص داد که معمار کمتر از خلاقیت و آزمون و خطا استفاده کرده و بیشتر ترجیح داده تا از الگوها پیروی کند.

Keywords:

فرهنگ , معماری , بنای سنتی , خانه حاج آقا علی