مطالعه «مولفه های ادبیات غنایی» و «نقش عاطفی زبان» در بافت متنی منظومه «گل و نوروز» خواجوی کرمانی
Publish place: Dehkhoda، Vol: 15، Issue: 56
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 261
This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_DEHKH-15-56_006
تاریخ نمایه سازی: 2 خرداد 1402
Abstract:
هر یک از انواع ادبی به اقتضای درون مایه خود شاخص های «صوری» و «محتوایی» خاصی را دارند که آن ها را از سایر انواع ادبی متمایز می سازد. خواجوی کرمانی از جمله شعرایی است که در ساختار منظومه های غنایی به جنبه حماسی و تعلیمی کلام نیز توجه داشته؛ اما شاخص ها و مولفه های «ادبیات غنایی» در این منظومه ها آشکارتر است. این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش است که ساختار روایی منظومه «گل و نوروز» تا چه اندازه با مولفه های ادب غنایی از دیدگاه رویکردهای زبان شناختی و ادبی قابل انطباق است؟ یافته ها حاکی از آن است که در بافت متنی این منظومه «کارکرد شعری و ادبی» متن نشان از غلبه نقش «عاطفی زبان» بر نقش «ارجاعی» آن دارد. عوامل بسیاری در این منظومه قابل برشمردن هستند که در جهت تقویت «عنصر غنایی» متن مطرح شده اند و «بعد روایی» آن را در وهله بعد قرار داده اند. عواملی مانند «ترکیبات و تعبیرات غنایی» ، «توصیفات نرم و لطیف»، «فضای غم آلود و انزواطلبی» ، «کنشگری عاشق و معشوق» ، «نداشتن ارجاع برون متنی پیچیده» ، «ساختار نحوی ساده جملات» ، «تکگوییهای درونی شخصیت اصلی» ، «کاربرد متعدد عناصر بیانی از جمله استعاره و تشبیه» ، «توصیف صحنههای رزم و بزم» مهمترین نمودهای تبلور این نقش در منظومه «گل و نوروز» هستند. علاوه بر این نوع پردازش شخصیت ها مانند شخصیت «قهرمان» ، «شرور» ، «یاریگر» ، «شاهزاده خانم» ، «خیرخواه و ناصح» و درون مایه روایت مانند «خواب دیدن»، «سفر»، «وجود موانع بسیار در مسیر وصال» ، «درگیری با اژدها و ...»، نیز با هدف تقویت عنصر غنایی متن به کار رفته اند.
Keywords:
نقش شعری و عاطفی زبان , مولفه های ادب غنایی , عناصر صوری و محتوایی , منظومه گل و نوروز
Authors
غلامحسین خدایار
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
احمد حسنی رنجبر
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
اشرف شیبانی اقدم
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :