بررسی حساسیت بذر ارقام نخود (Cicer arietinum L.)به صدمات مکانیکی

صدمات مکانیکی ناشی از ضربه بر روی دانه (بذر) محصولات کشاورزی که در طی برداشت، انتقال و دیگر فرآیندها رخ می دهد، موجب کاهش کیفیت آنها و افزایش ضایعات می گردد. صدماتی که در اثر ضربه به بذر وارد می شود، باعث کاهش قابلیت نگهداری، کاهش درصد جوانه زنی و قدرت رویشی بذر و در نتیجه کاهش عملکرد محصول می شود. صدمات وارده به بذر نخود (شکستگی و کاهش درصد جوانه زنی) در اثر ضربه، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار مورد مطالعه قرارگرفت. تیمارهای مستقل شامل رقم نخود (آرمان، هاشم، Bivanij، ILC۴۸۲ و Filip۹۳-۹۳) و سرعت ضربه (۱۰، ۲۰ و m/s۳۰) بود. نتایج نشان داد که تاثیر رقم و سرعت ضربه برروی صدمات وارده به بذرها معنی دار است (در سطح ۱%). با افزایش سرعت ضربه از ۱۰ بهm/s ۳۰ صدمات وارده به بذر همه رقم های مورد مطالعه از ۷۹/۱۷ به ۵۷/۸۷% (۶۱/۷۲% شکستگی و ۹۶/۱۴% کاهش جوانه زنی)، افزایش یافته است. صدمات وارده به بذرها در اثر ضربه به صورت شکستگی بیشتر از صدمه ناشی از کاهش جوانه زنی، بخصوص در سرعت های بالاتر از m/s۱۰ بود. در بین رقم های مورد مطالعه، بذر رقم Filip۹۳-۹۳، دارای بیشترین حساسیت از لحاظ کل صدمات بود (مجموع شکستگی و کاهش درصد جوانه زنی) و میزان صدمات وارده به آن ۸۱/۶۳% بود (۷۲/۴۸% شکستگی و ۰۹/۱۵% کاهش جوانه زنی) و رقم آرمان دارای کمترین میزان صدمات بود (۴۷/۳۵% شکستگی و ۶۶/۱۱% کاهش جوانه زنی).

Keywords:

جوانه زنی , صدمات فیزیکی , ضربه , نخود