ارتباط مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی با فرهنگ سازمانی در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال ۱۳۹۹

زمینه و هدف توانایی پرستار برای گرفتن یک تصمیم موثر، مهم ترین عاملی است که بر کیفیت مراقبت اثر می گذارد و متمایز کننده پرستاران حرفه ای از پرسنل مراقبتی غیرحرفه ای است. عوامل متعدد فردی و سازمانی بر تصمیم گیری بالینی اثر می گذارند. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی با فرهنگ سازمانی در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال ۱۳۹۹ انجام شد. روش بررسی پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی همبستگی است. نمونه های پژوهش ۳۱۷ پرستار شاغل در بخش های مراقبت ویژه مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند که به روش طبقه ای با تخصیص متناسب و سپس در درون هر طبقه به صورت مستمر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه مشارکت در تصمیم گیری بالینی کایلو (۲۰۰۸) و پرسش نامه فرهنگ سازمانی کامرون و کوئین (۱۹۹۰) بود. اطلاعات به دست آمده با نسخه ۱۶ نرم افزار آماری SPSS تجزیه وتحلیل شدند. برای توصیف مشخصات نمونه ها از شاخص های توصیفی (میانگین و انحراف معیار و فراوانی و درصد) و برای بررسی روابط بین متغیرها از آزمون همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل و آزمون کای دو استفاده شد. یافته ها ۸۸/۵ درصد از پرستاران مورد پژوهش زن بودند. تحصیلات ۸۶/۵ درصد از آن ها در سطح کارشناسی بود. ۳۹/۶ درصد در بخش مراقبت های ویژه (تنفسی) جنرال مشغول بودند که نسبت به سایر بخش ها فراوانی بیشتری داشت. میانگین سنی پرستاران مورد پژوهش ۳۴/۶۵ سال، میانگین سابقه کار پرستاری ۱۰/۳۸ سال و میانگین سابقه کار در بخش مراقبت ویژه ۷/۲۵ سال بود. میانگین نمره تصمیم گیری بالینی ۷۰/۱۶ با انحراف معیار ۱۱/۶۵ بود که از میانه نمره ابزار یعنی ۵۴ بالاتر است و به معنای این است که میزان مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی بالاست. فرهنگ سازمانی غالب در وضعیت موجود، فرهنگ بازار بود. در وضعیت مطلوب، فرهنگ سازمانی قومی به عنوان فرهنگ غالب شناخته شد. فرهنگ سازمانی در وضعیت موجود با تصمیم گیری بالینی ارتباط معنا دار آماری نداشت (۰/۱۳=p)، اما در وضعیت مطلوب این ارتباط معنا دار بود (۰/۰۱۴=p). تصمیم گیری بالینی در پرستاران با فرهنگ قومی به طور معنا داری بالاتر از فرهنگ بازار بود (۰/۰۱۳=p). نتیجه گیری نتایج این تحقیق نشان داد فرهنگ سازمانی موجود با فرهنگ سازمانی مطلوب اختلاف دارد. با وجود معنا دار بودن ارتباط تصمیم گیری بالینی با فرهنگ سازمانی، این ارتباط ضعیف برآورد شد و شاید لازم باشد پژوهشی با تعداد نمونه بیشتر انجام شود. باتوجه به اینکه فرهنگ قومی به عنوان فرهنگ مطلوب شناخته شد، پیشنهاد می شود جهت ارتقای مشارکت پرستاران در تصمیم گیری بالینی، برنامه ریزی در راستای اشاعه و استقرار فرهنگ قومی در سازمان انجام شود.

Keywords:

Nurses , Clinical decision-making , Culture , Organizational culture , Intensive care units , پرستار , تصمیم گیری بالینی , فرهنگ , فرهنگ سازمانی , بخش مراقبت های ویژه