جنگل های بلوط زاگرس، در اسارت آفات

با توجه به وسعت ۶ میلیون هکتاری جنگل های زاگرس و دشواری در بررسی این منطقه ، برای سهولت بررسی ، منطقه زاگرس را بر اساس رویشگاه بلوط -که گونه ی گیاهی اصلی در این ناحیه است - به دو ناحیه زاگرس شمالی و جنوبی تقسیم کردهاند. ناحیه زاگرس شمالی رویشگاه خاص بلوط دارمازو بوده و در برخی از مناطق با بلوط ایرانی یا یوول یا هر دو گونه در هم می آمیزد. این بخش از زاگرس، استانهای آذربایجان غربی ، کردستان، قسمت های معینی از استان کرمانشاه و لرستان را در بر می گیرد. در مقابل ، زاگرس جنوبی رویشگاه خاص گونه بلوط ایرانی بوده و استانهای ایلام، خوزستان، کهگیلویه و بویر احمد، فارس، اصفهان و چهار محال بختیاری را شامل می شود. زاگرس شمالی دارای اقلیم نیمه مرطوب و خنک و زاگرس جنوبی گرم و خشک است .جنگلهای زاگرس با مساحت ۶ میلیون هکتار و با پوشش قرار دادن ۱۱ استان کشور ضمن بهبود کیفیت اقلیم نقش بسیار مهمی در تامین آب و حفظ و تعادل اقتصادی و اجتماعی کشور دارند. این منطقه ۲۰ درصد خاک کشور را در برمیگیرد و ۴۰ درصد آبهای سطح کشور در آن جریان دارند. شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم بر این منطقه رویشی باعث گردیده تا ساکنین نواحی جنگلی برای تامین معیشت خود بیش از پیش به این عرصه وابسته شوند. یکی از رخدادهای تلخی که در سالهای اخیر در جنگلهای زاگرس در حال رخ دادن است و هر روز بر وسعت آن افزوده می گردد پدیدهی زوال بلوط می باشد. زوال بلوط پدیده ای چندبعدی است که خاص یک منطقه و یک گونه بلوط نیست ، بلکه به استناد گزارشهای موجود این پدیده در گستره قابل توجهی از جنگلهای بلوط دنیا در حال رخ دادن می باشد. مرگ درختان بلوط در عرصه های رویشی طبیعی نه تنها خشک شدن بلوط که مرگ اکوسیستم است و این زنگ خطری برای همه ی عرصه های خشک و نیمه خشک می باشد از این رو مطالعه و بررسی کلیه ی عوامل زوال بلوط اعم از آفات دخالت های ناعالمانه انسانی و... حائز اهمیت و اجرای طرح های تسهیلگری و مشارکتی می باشد.

Keywords:

بلوط , زوال , آفات , معیشت , طرح های مشارکتی , تسهیلگری