پیش بینی جریان در حوضه کارستی ابوالعباس با مدل HEC-HMS و مقایسه آن با سری های زمانی غیر خطی

پیش بینی رواناب به منظور بهره برداری موثر از مخازن کنترل سیل و سامانه های سیل بندهای خاکی و بتنی ضروری می-باشد. از این رو پیش بینی رواناب در حوضه های آبریز از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. در این مقاله دو مدل مفهومی HEC-HMS و مدل سری های زمانی غیر خطی در پیش بینی رواناب در حوضه ابوالعباس مقایسه می شوند تا توانایی و دقت آنها در پیش بینی روزانه رواناب ارزیابی گردد. برای پیش بینی رواناب با مدل HEC-HMS ابتدا شبیه سازی پیوسته بارش-رواناب ب صورت روزانه قبل از زمان پیشبینی با استفاده از مدل تلفات شمارش رطوبت خاک (SMA) انجام شد. جهت واسنجی مدل HEC-HMS از امار روزانه بارش، دبی جریان و دمای هوا از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۸ و برای صحت سنجی مدل از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۳۲ استفاده شد. رواناب روزانه در ایستگاه هیدرومتری پل منجنیق از تاریخ ۱۰/۱۲/۱۳۹۲ تا ۸/۱/۱۳۹۳ پیش بینی شد. نتایج بکارگیری آزمون لجونگ-باکس نشان داد که سری زمانی غیرخطی (۲,۲,۱,۱)BL و (۲,۴,۵) SETAR به ترتیب بهترین مدل دو خطی و ۲ رژیمی در مدل سازی پیشبینی جریان هستند. نتایج نشان می دهد که دقت و راندمان مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS بیشتر از سری های زمانی غیر خطی (۲,۲,۱,۱)BL و (۲,۴,۵) SETAR در پیش بینی دبی جریان در ایستگاه آبسنجی پل منجنیق است. بطوری که ضریب ناش-ساتکالیف بین دبی جریان مشاهداتی و پیش بینی شده با مدل های HEC-HMS، (۲,۲,۱,۱)BL و (۲,۴,۵) SETAR به ترتیب برابر با ۸۲/۰، ۵۹/۰ و ۶۱/۰ است.

Keywords:

بارش-رواناب , مدل HEC-HMS , سری زمانی دوخطی , سری زمانی غیر خطی SETAR , حوضه ابوالعباس