کانی شناسی، دگرسانی و ژئوشیمی کانی سازی اسکارن مس - آهن - طلا در کانسار مزرعه، شمال اهر، شمال غرب ایران

کانسار مزرعه در۲۰ کیلومتری شمال شهرستان اهر و زون ساختاری البرز غربی- آذربایجان و زون متالوژنی اهر- ارسباران قرار دارد. تزریق توده گرانیتوئیدی شیورداغ با سن الیگو- میوسن به داخل مجموعه آواری، کربناته، آتش فشانی قدیمی­تر یک مجموعه دگرگونی شیست، هورنفلس و اسکارن گارنتی - اپیدوتی و نیز مرمری را ایجاد نموده است. توده گرانیتوئیدی نیمه آلکالن، پرآلومینه و جزو گرانیت­های تیپ S طبقه­بندی می­شود. عمده کانه­زایی به شکل اگزو اسکارن و در واحد اسکارن گارنتی - اپیدوتی با کانی­های شاخص گارنت نوع آندرادیت و گروسولار، اپیدوت، آکتینولیت، کلریت، بیوتیت، سریسیت و آمفیبول انجام پذیرفته است. دگرسانی­های کلریتی، پروپیلیتی و سریسیتی ارتباط ژنتیکی تنگاتنگی با زون کانه زایی دارند. ترکیب کانی شناسی فلزی شامل ماگنتیت، پیریت و سولفیدهای مس مثل کالکو پیریت، بورنیت و کوولیت، هماتیت(اسپکولاریت)، گوتیت و اکسید مس(مالاکیت) با بافت رگه – رگچه­ای و پراکنده در متن می­باشد. عمده کانه­زایی در مرحله اسکارن پس رونده ایجاد شده است. میانگین مقادیر مس در نمونه­ها ppm ۱۶۲۸۴، اکسید آهن ۰۵/۳۵ درصد، طلا ppb ۳۳۸۰ و نقره ppm ۹۴/۹ می­باشد. به دو دلیل عمده می­توان کانه­زایی طلا در منطقه مستقل را از فاز کانه­زایی اسکارن مس و کانه­زایی نقره را مربوط به فاز اسکارن ولی با لیگاند حمل کننده متفاوت از عنصر مس دانست. اولا عدم وجود همبستگی خطی بین مقادیر طلا و مس و هم چنین سولفور با عناصر نقره و طلا، ثانیا ویژگی­های توده گرانیتوییدی مزرعه که همخوانی مناسبی با توده­های نفوذی مرتبط با کمان آتش فشانی مولد کانی­سازی اسکارن طلا، مس - آهن نشان می­دهد.

Keywords:

اسکارن , شمال غربی ایران , کانسار مزرعه , کانه زایی طلا