بررسی اصل حاکمیت اراده و نظریه های مربوط به آن در ماده ۹۶۸ قانون مدنی و ماده ۲۷ قانون داوری تجاری بین المللی

اصل حاکمیت اراده بعنوان یکی از اصول حاکم بر انعقاد قراردادهای بین المللی به این معنا است که قراردادها تابع قانونی است که مورد توافق طرفین قرارداد واقع می شود؛ این اصل در ماده (۲۷) قانون داوری تجاری بین المللی ایران آمده و عینا ترجمه فارسی ماده (۲۸) قانون نمونه آنسیترال است که منجر به طرح مسئله در مقاله پیش رو شده است: یعنی وجود دو قاعده حل تعارض متفاوت در ماده (۹۶۸) قانون مدنی و ماده (۲۷) قانون داوری؛ براساس ماده (۹۶۸)، ایرانی های طرف قرارداد بین المللی اختیار تعیین قانون حاکم بر قرارداد را ندارند و مطابق دیگری (ماده ۲۷) این اختیار را در حد وسیعی دارند. هدف مقاله نیز تحلیل این موضوع است که کدام یک از این دو قاعده حاکم است: نظریه قدیمی حکومت قانون محل انعقاد قرارداد و یا نظریه حکومت قانون حاکمیت اراده (قانون منتخب طرفین). همچنین قسمت اول ماده (۹۶۸) که متضمن قاعده حکومت قانون محل انعقاد عقد بر آن است، امری می باشد یا تخییری. درنهایت، یافته ها نشان می دهد که راه حل تعارض، انتخاب نظریه اخیر (تخییری بودن حکومت قانون محل انعقاد عقد) است و به دلیل اینکه مقررات قانون مدنی در باب تعهدات ناشی از عقد بیع اساسا جنبه اختیاری داشته، قاعده تعارضی که تعهدات قراردادی را تابع قانون محل انعقاد عقد می داند منطقا باید یک قاعده اختیاری تلقی شود.

Keywords:

حاکمیت اراده , طرفین قرارداد , ماده (۹۶۸) قانون مدنی , ماده (۲۷) قانون داوری , تجارت بین الملل