بررسی عوامل موثر بر قطع زودرس شیر مادر و شروع استفاده از شیر مصنوعی در کودکان صفر تا ۱۸ ماهه شهرستان اصفهان

مقدمه: شیر مادر دارای ترکیبات و مواد مغذی مطلوبی برای رشد و تکامل نوزادان و شیرخواران می باشد. از آن جا که عوامل مختلفی در قطع زودرس شیر مادر موثر می باشد، شناسایی دقیق این عوامل در بسترهای فرهنگی مختلف، می تواند نقش مهمی در تامین، حفظ و ارتقای سلامت کودکان از طریق ترویج تغذیه با شیر مادر داشته باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان و علل قطع زودرس شیر مادر و استفاده از شیر مصنوعی در کودکان صفر تا ۱۸ ماهه شهر اصفهان در سال ۱۳۹۶ انجام شد. روش ها: این مطالعه، توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود. جامعه مورد بررسی را ۶۰۰ مادر دارای کودک ۱۸ ماهه در ۲۰ مرکز و پایگاه بهداشت در سطح شهر اصفهان تشکیل داد. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه و مصاحبه با مادران بود. یافته ها: از مهم ترین دلایل قطع زودرس شیر مادر از دیدگاه مادران می توان به «کافی نبودن شیر مادر، عدم پستان گرفتن کودک، کفایت شیردهی تا آن زمان، بیماری مادر یا مصرف دارویی خاص، بیماری کودک، شاغل بودن مادر و شروع زودرس غذای کمکی» اشاره کرد. مهم ترین دلایل مصرف شیر مصنوعی از دیدگاه مادران به ترتیب «کافی نبودن شیر مادر، گریه و بی قراری کودک و توصیه پزشک متخصص کودکان» بود. نتیجه گیری: عمده ترین علت قطع زودرس شیر مادر و استفاده از شیر مصنوعی، «ناکافی بودن شیر مادر» عنوان گردید. انجام مداخلات آموزشی در زمینه اهمیت، مزایا، نحوه تغذیه، نحوه برطرف کردن مشکلات شیردهی و نشانه های کفایت شیر در کودک، ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

Breast milk , Nutrition , Breastfeeding , Childhood , شیر مادر , تغذیه , تغذیه با شیر مادر , دوران کوردکی