ارزیابی نیروهای طراحی لرزه ای مخازن هوایی آب در ویرایش های مختلف استاندارد ۲۸۰۰ در پهنه های مختلف خطر نسبی زلزله و انواع خاک

مخازن ذخیره مایعات به عنوان یکی از اجزای اصلی شریان های حیاتی بوده که در حین زلزله و حتی بعد از زلزله هم بایستی بتوانند به سرویس دهی خود ادامه دهند و سطح عملکردی قابلیت استفاده بی وقفه خود را حفظ نمایند. به همین دلیل ایمنی لرزه ای مخازن ذخیره مایعات از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده تا از تامین ذخیره آب مناطق زلزله زده و اطفای حریق اطمینان حاصل شود. مخازن مایعات صنعتی نیز ممکن است حاوی مایعات پرارزش و یا اشتغال پذیری باشند که نباید در حین زلزله محتویات خود را از دست بدهند. مخازن هوایی اغلب برای اهداف ذخیره آب استفاده می شوند و می توانند روی شفت های بتنی پیش تنیده، قاب های فلزی یا بتنی پیش تنیده یا پایه های مصالح بنائی قرار گیرند. اغلب استانداردهای طراحی از این نتیجه گیری استفاده کرده و عملکرد طراحی لرزه ای بالاتری برای مخازن در مقایسه با ساختمان های دیگر قائل شده اند. در این پژوهش طیف طرح ویرایش های اول تا چهارم استاندارد ۲۸۰۰ برای مخازن هوایی آب در چهار نوع خطر نسبی زلزله و چهار نوع خاک تعریف شده در استاندارد، مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و همجنین با شکل پذیرترین ساختمان موجود در استاندارد مربوطه مورد مقایسه قرار گرفته است. در استاندارد ۲۸۰۰ برای مخازن هوایی آب در ویرایش های اول تا سوم فقط یک ضریب رفتار ارائه شده ولی در ویرایش چهارم، دو ضریب رفتار لحاظ شده است. با بررسی مخازن و ساختمان های شکل-پذیر، نیروی طراحی لرزه ای آنها مورد مقایسه قرار گرفت و ضمن بررسی و مقایسه این نتایج، تفاوت ویرایش های مختلف استاندارد ۲۸۰۰ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در استاندارد ۲۸۰۰، در ویرایش های اول تا سوم استاندارد ۲۸۰۰، برای انواع خاک ها و مناطق با خطر نسبی زلزله مختلف، نیروی طراحی لرزه ای مخازن هوایی حدود ۳ تا ۷ برابر ساختمان های شکل پذیر ویرایش مربوطه است. در صورتیکه در ویرایش چهارم این محدوده افزایش داشته بطوریکه نیروی طراحی لرزه ای مخازن هوایی حدود ۱۴/۲ تا ۳۳/۹ برابر ساختمان های شکل پذیر است. همچنین در ویرایش چهارم استاندارد ۲۸۰۰، برای مخازن با ضریب رفتار ۲ و ۳، در خاک نوع IV، برای مناطق با خطر نسبی مختلف، کران بالا (در پریودهای بلند) نداشته و برای مخازن با ضریب رفتار ۲ و در خاک نوع II، در سطح خطرپذیری کم و متوسط نیز کران پایین (در پریودهای بلند) دیده نمی شود.

Keywords:

مخازن هوایی آب , طیف طرح , استاندارد ۲۸۰۰ , نیروی طراحی لرزه ای