کنترل شهوت روشی برای رشد عقل: صبر به عنوان مکانیسم عمل

عقل از بهترین عطیه­ های الهی به انسان و عامل امتیاز او از سایر موجودات است. این عطیه در انسان بالقوه است و نیاز به رشد و پرورش دارد تا به ظهور برسد. از سویی دیگر هوی و هوس و از جمله مهمترین آن یعنی شهوت که در آدمی بالفعل است و نیروی قوی برای بروز و ظهور دارد، مانعی برای رشد عقل است. براین اساس در مطالعه حاضر به کنترل شهوت به عنوان روشی برای رشد عقل پرداخته می­ شود که همان صبر است. تحقیق از نوع کیفی (تحلیلی) است که به روش مروری انجام شد که ترکیبی از روش مرور سیستماتیک، تحلیل محتوا و مرور ادبیات است. جامعه مورد مطالعه نظریه ­ها، دیدگاه­ ها و پژوهش ­های انجام شده در زمینه موضوع بود که با واژه­ های کلیدی: عقل، هوی و هوس، شهوت و صبر مورد جستجو قرار گرفتند. منابع مورد استفاده، قرآن­ کریم، کتب در حوزه منابع اسلامی و مقالات علمی مربوط به این موضوع بود. در این زمینه دیدگاه­ های فلاسفه، حکما و دانشمندان اسلامی نیز مورد ملاحظه قرار گرفت. نتایج تحقیق در قالب راه­ های رشد عقل، بحران فرصتی برای رشد عقل، صبر مسیری برای رشد عقل، کنترل شهوت به عنوان روشی برای رشد عقل، مکانیسم حرکت از شهوت به عقل، و روش­ های کنترل شهوت آورده شده است. روش­ های کنترل شهوت در یک مدل پنج عاملی: مراقبت از نفس، حیا و پاکدامنی، دفع شهوت در چارچوب ازدواج، رعایت حدود و مرزها و دوری از فحشا آمده است. بنابراین می­ توان گفت که کنترل شهوت (صبر) علاوه ­بر سلامت عقلی موجب سلامت قلبی و در مجموع سلامت معنوی می ­شود. بر این اساس بکارگیری روش­ های کنترل شهوت بخشی از فرایند صبر و رشد عقل است.

Keywords:

Intellect , Lust , Sexual Need , Patience , Spiritual Health. , عقل , شهوت , نیاز جنسی , صبر , سلامت معنوی.